3-4-мавзу. Риск дефинацияси ва риск консентрацияси. Режа

“РИСКОЛОГИЯ” ФАНИ
РИСК ЗОНАСИ
Риск зонаси - унинг юзага келиш эҳтимолига қараб, риск даражасининг сифатли тавсифи. Риск зонасини аниқлаш учун одатда Лорентс эгри чизиғи ишлатилади.
Қуйидаги риск зоналари ажратилади:
- қабул қилинадиган риск зонаси (таваккалчилик ҳолатининг юзага келиши ташкилотнинг молиявий аҳволининг сезиларли даражада ёмонлашишига олиб келмайди);
- ўртача риск зонаси (таваккалчилик ҳолати юзага келган зарарлар бошқа фаолият соҳалари фойдаси билан қопланади);
- Юқори риск зонаси (таваккалчилик ҳолати натижасида компаниянинг молиявий ҳолати ёмонлашади);
- қабул қилинмайдиган риск зонаси (хавфли вазият ташкилотнинг тўлов қобилиятига ёки банкротлигига олиб келади).
“РИСКОЛОГИЯ” ФАНИ
РИСК ФУНКЦИЯЛАРИ
Қуйидагиларни ҳисобга олмаган ҳолда «риск» тоифасининг мазмунини очиб беришнинг иложи йўқ: рискнинг иқтисодий категория сифатида тўлиқ тавсифини берадиган таваккалнинг аналитик, ҳимоя қилувчи, инновацион, рағбатлантирувчи, тартибга солувчи, компенсация қилувчи, ижтимоий-иқтисодий функциялари.
Рискнинг ҳимоя функцияси корхона раҳбарининг иқтисодий риск элементларини ўз ичига олган қарорлар қабул қилиш ҳуқуқини институционализация қилиш зарурлигида намоён бўлади.
Инновацион функция жорий этилаётган технологиялар ёки ўзлаштирилаётган маҳсулотлар, товарлар ва хизматларнинг янгилиги билан боғлиқ рискни ошириши билан боғлиқ.
Ўзини икки жиҳатдан намоён қиладиган рискни рағбатлантирувчи функцияси:
- операциялар ва тизимларни лойиҳалашда риск манбаларини ўрганишдан иборат бўлган конструктив жиҳат, салбий оғиш сифатида рискнинг мумкин бўлган оқибатларини истисно қиладиган ёки камайтирадиган махсус мосламалар, операциялар, битимлар шаклларини лойиҳалаш;
- қарорларни ўрганилмаган ёки асоссиз риск билан амалга ошириш авантюристик, ихтиёрий бўлган объектлар ёки операцияларни амалга оширишга олиб келиши мумкинлигида намоён бўладиган ҳалокатли жиҳат.