3-mavzu. Tadbirkorlik va kichik biznes boshqaruvi reja

JAMOAVIY YO’L TUTISH
Ko’p yakka tadbirkorlar mustaqil ravishda bizneslarini ochadilar.Chunki,tadbirkorlar boshqalar tanlagan yo’lni tanlashni xohlamaydilar.Biznes yakka tartibda, boshqalar yordamisiz boshqarish qiyindir.O’sish uchun har bir biznesga ishchilar kerak.Jamoada ishlab bilishiga qarab ishchilarni sinchiklab tanlamoq darkor.Ishchilar guruhini tanlash biznes boshlashdagi eng muhim qarordir.Ishchilardan farqli o’laroq biznes egalari ma’lum bir soha egalariga muhtoj buladilar.Bularga huquqshunoslar,bankirlar va hisobchilar kiradi. Yangi biznes egasiga kichik biznesga ixtisoslangan ishchilar kerak bo’ladi.
TAYYORGARLIK VA IZLANISH
Tayyorgarlik – biznes boshlashdagi eng muhim qadamlardan biridir.tayyorlanishga ochilishi kerak bo’lgan biznes haqida ma’lumot yig’ish kiradi.
Biznes rejani rivojlantirish
Qachonki omadli va omadsiz biznes taqqoslanganda bir omil eng muhim farq bo`ladi.Omadli biznes egalari biznes rejani rivojlantirishadi va unga rioya qilishadi.Ko`pincha omadsiz biznes egalarida biznes reja bo`lmaydi.
Biznes reja nima?
Biznes reja-biznes rejaning yozilgani bo`lib,u qanday g`oya tashishini va barcha asosiy biznes harakatlarini o`z ichiga oladi. Biznes reja yaratishning kaliti bu- kompaniyaning umumiy tavsifi ,egalarining malakasi ,mahsulot yoki xizmat tavsiflari,bozor tahlili (talab,iste`molchi va raqobat) va moliyaviy reja. Biznes rejalar bir yil davomida rivojlantiriladi va keyingi yil amalga tatbiq qilinadi. Agar biznes egasi yangi biznes moliyasi bo`yicha boshqalar yordamiga muhtoj bo`lsa,biznes reja talab qilinadi.
Hattoki yordamga muhtojlik bo`lmasa ham ,biznes reja rivojlantirilishi kerak. Biznes rejaning borligi egasining muhim harakatlar ,ularga ketadigan vaqt hajmi, ularning narxi haqida o`ylashga majbur qiladi.Bu jarayon yuzaga chiqishi mumkin bo`lgan muammolarni aniqlashi mumkin. Shuningdek reja biznesning bir yo`ldan ketishiga qo`llanma sifatida xizmat qiladi.
Biznes rejani rivojlantirish qadamlari.
Biznes reja egasi biznes rejani rivojlantirishga mas`uldir. Biznes rejaning eng ommabop foydasi qarz beruvchilar va investorlarni tavakkal qilib moliyalashtirishga ko`ndirishdir.Mukammal reja g`oya tashiydi va u egasidan o`z tushunchalarini tahlil qilishni , biznes harakatlari (ishlab chiqarish,marketing,moliya) haqida qarorlar qabul qilishni talab qiladi.
Ba`zilar reja yozish uchun kimnidir yollaydi. Boshqalar esa bankdan yoki Kichik Biznes Ma`muriyatining mahalliy bo`limidan yordam oladi.Hattoki boshqalar biznes rejani rivojlantirsa ham boshliq barcha ma`lumotlar bilan tanish bo`lishi va reja bo`yicha muhim qarorlarni qabul qilishi kerak.
Biznes rejani rivojlantirishdagi birinchi qadam ma`lumotlarni to`plash va qayta ko`rib chiqishdir.Agar imkoni bo`lsa ,boshliq boshqa biznes rejalarni ko`rib chiqishi, o`xshash bizneslarning moliyaviy holatini,shuningdek raqobatchilarpotensialini o`rganishi kerak.
Keyingi qadamda boshliq muqobil strategiyani rivojlantirishi kerak.Ishlab chiqarish,marketing,ishchi jamoasi va moliyaga xos muqobil rejalar o`rganilishi va tanib olinishi kerak. Boshliq muqobillaridan eng saralarini tanlay olishi kerak.
So`nggi qadam,biznes rejaning har bir qismi yozib bolinishi kerak. Reja biznesni tavsiflovchi bir qancha qismlarga bo`linadi. Bu qismlar korxonaning asosiy qonuniy shakllarini va asosiy mahsulot va xizmatlarni o`z ichiga oladi.Boshqa qismlar esa raqobat ,ehtimoliy mijozlar, operatsiyalar, marketing va moliyani ko`rsatadi.Reja tugallanishidan oldin,boshliqda rejani qayta ko`rib chiqish uchun biznes ekspertlar bo`lishi va ularning kamchilik va yutuqlar haqidagi maslahatlarini kiritish kerak.