3. mavzu. Uy-joy kommunal xo’jaligida investitsion

3.mavzu. Uy-joy kommunal xo’jaligida investitsion loyihalarni boshqarish biznes-rejalashtirish asosi sifatida

1. 
   Investitsiya tushunchasi va uning tasniflanishi. O’zbekiston Respublikasining investitsiya siyosati va uning ustuvor yo’nalishlari.
   
2. 
   Investitsion loyihalar va ularni moliyalashtirish manbalari. Uy-joy kommunal sohada investitsion loyihalar va ularning o’ziga xos xususiyatlari.
   
3. 
   Uy-joy kommunal xo’jaligi sohasida investitsiyalarni rejalashtirish. Investitsion loyihalarni ishlab chiqish usullari.
   
4. 
   Investitsion loyihalar samaradorligini baholash. Investitsion resurslarni jalb etish tavakkalchiligi(risk).
   

Investitsiyalar - investor tomonidan foyda olish maqsadida ijtimoiy soha, tadbirkorlik, ilmiy va boshqa faoliyat turlari ob’ektlariga tavakkalchiliklar asosida kiritiladigan moddiy va nomoddiy boyliklar hamda ularga bo’lgan huquqlar, shu jumladan intellektual mulk ob’ektlariga bo’lgan huquqlar, shuningdek reinvestitsiyalar bo’lib, ular quyidagilarni o’z ichiga olishi mumkin:
mablag’larni, shu jumladan pul mablag’larini (shu jumladan chet el valyutasini), maqsadli bank omonatlarini, paylarni, ulushlarni, aktsiyalarni, obligatsiyalarni, veksellar va boshqa qimmatli qog’ozlarni;
ko’char va ko’chmas mol-mulkni (binolar, inshootlar, uskunalar, mashinalar va boshqa moddiy qimmatliklarni);
intellektual mulkka doir mulkiy huquqlarni, shu jumladan u yoki bu ishlab chiqarish turini tashkil etish uchun zarur bo’lgan, texnik hujjatlar, ko’nikmalar va ishlab chiqarish tajribasi tarzida rasmiylashtirilgan, patentlangan yoki patentlanmagan (nou-xau) texnik, texnologik, tijoratga oid va boshqa bilimlarni, shuningdek O’zbekiston Respublikasining qonun hujjatlarida taqiqlanmagan boshqa qimmatliklarni.
O’zbekistonda tarkibiy o’zgarishlarni izchil amalga oshirishda qulay investitsiya muhitining yaratilgani asosiy omil bo’lib kelmoqda. Investitsiya muhiti bu – mamlakatdagi investitsiya jarayonlariga ta’sir ko’rsatuvchi iqtisodiy, siyosiy, me’yoriy-huquqiy, ijtimoiy va boshqa shart-sharoitlar majmuidir. Investitsiya muhiti eng avvalo, quyidagi iqtisodiy omillar orqali belgilanadi: tabiiy shart-sharoitlar, shu jumladan, foydali qazilmalar zaxiralari, ishchi kuchi malakasi va o’rtacha ish haqi darajasi, iqtisodiy kon’yunktura holati, ichki bozor sig’imi hamda tovarlarni tashqi bozorda sotish imkoniyatlari, kredit tizimi holati, soliqqa tortish darajasi, ishlab chiqarish va ijtimoiy infratuzilmaning rivojlanganligi, xorijiy kapitalga nisbatan davlat siyosati, unga nisbatan imtiyozli shart- sharoitlarning belgilanganligi va h.k. Mamlakatimiz mustaqillikka erishganidan buyon qulay investitsiya muhitini yaratish davlatimiz iqtisodiy siyosatining ustuvor masalalaridan biri bo’lib kelmoqda.
Rivojlangan mamlakatlar tajribasi ularning iqtisodiy yuksalishida faol investitsiya siyosati markaziy o’rinni egallashini tasdiqlaydi. Shu bois, O’zbekistonning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish maqsadlari uning investitsiya siyosatida to’liq aks ettirilishini taqozo etmoqda.
Bu borada, O’zbekiston Respublikasi Birinchi Prezidenti Islom Karimov o’z ma’ruzasida: “Uzoq muddatli istiqbolga mo’ljallangan, mamlakatimizning salohiyati, qudrati va iqtisodiyotimizning raqobatdoshligini oshirishda hal qiluvchi ahamiyat kasb etadigan navbatdagi muhim ustuvor yo’nalish bu – asosiy etakchi sohalarni modernizatsiya qilish, texnik va texnologik yangilash, transport va infratuzilma kommunikatsiyalarini rivojlantirishga qaratilgan strategik ahamiyatga molik loyihalarni amalga oshirish uchun faol investitsiya siyosatini olib borishdan iborat”, – deb ta’kidlab o’tganlar.
Mustaqillikka erishilgandan boshlab, mamlakatimiz bozor iqtisodiyotiga o’tishning o’ziga xos yo’lidan bormoqda va bu borada investitsiya siyosatining ahamiyati juda katta. Chunki investitsiyalar iqtisodiyotda tarkibiy o’zgarishlar, texnik va texnologik yangilanishlar, korxonalarni qayta ta’mirlash ishlarini amalga oshirishni rag’batlantiradi, mamlakat eksport va import salohiyatini oshirishga imkon yaratadi. Shu jihatdan O’zbekiston o’z tuzilmaviy investitsiya siyosatini olib bormoqda.