4-mavzu: islоm ta’limоti asоslari. Reja: Aqida hamda kalom ilmlari va ularni o’rganuvchi manbalar

Shialik yo’nalishi ilohiyotida 5 ta aqida tan olinadi:

1 – Tavhid (Allohning yagonaligiga) ishonish;

2 – Nubuvvat (Payg’ambarga) ishonish;

3 – Adl (ilohiy taqdirning adolatligiga) ishonish;

4 – Imomat (Imomlar hokimiyatini tanish) ishonish;

5 – Maod (Oxiratga) ishonish;

Ash’ariylar – kalomning asosiy yo’nalishlaridan biri – Ash’ariy maktabi tarafdorlari. Boqiloniy (1013 y. v.e.), ibn Furq (1015 y. v.e.), Abu Ishoq Isfaro’iniy (1027 y. v.e.), Abdul Qohir Bog’dodiy (1037 y. v.e.), Juvayniy (1085 y. v.e.), Shahristoniy (1153 y. v.e.), Faxriddin Roziy (1209 y. v.e.) taniqli vakillaridir.

Ash’ariy – Abul Hasan Ali ibn Ismoil (873-935) mashhur ilohiyotchi, kalomning Ash’ariylar maktabi asoschisi. Basrada tug’ilgan. Ash’ariy mu’taziliylarga qarshi diniy-falsafiy tizimni asoslash uchun Qur’on va Hadislarga qo’shimcha qilib falsafa va mantiq ilmidan kengroq foydalangan. Ash’ariy 100 ga yaqin asar yozgan bo’lib, ulardan eng mashhuri “Maqolat al-islomiyin” (“Musulmonlar ta’limoti”)dir