4-mavzu. Nerv tizimining umumiy fiziologiyasi yosh хususiyatlari. Reja

MAVZU: IRSIYAT VA FIZIOLOGIK TUSHUNCHALAR.NERV TIZIMINING UMUMIY FIZIOLOGIYASI VA UNING YOSHGA BOG‘LIQ XUSUSIYATLARI REJA.

• 1.Hujayralarning tuzilishi.
• 2. Hujayralarning ayrim tuzilmalarining funksional ahamiyati.
• 3. Hujayraning irsiy apparati.
• 4. Jinsiy hujayralar. Ularning tuzilish va rivojlanish xususiyatlari.
• 5.Asab tizimining umumiy tuzilishi
• 6.Refleks, asab faoliyatining asosiy shakli ekanligi.
• 7.Markaziy asab tizimidagi tormozlanishlar
• 8.Organizm fuknsiyalarining koordinasiyasi
• 9.Markaziy asab tizimi turli bo’limlarining tuzilishi.
• 10.Asab tizimining gigiyenasi
• Tayanch iboralar: Akson, dendrit, neyrogliya, mielin, mielinsiz, simpvati, parasimpatik, neyrolemma, reseptorli, asosiativ, effektorli, asetilxolin, serotinin, simpatin, Shvann yadrolari, Ranve boylamlari.

Hujayra haqida tushuncha. Hujayra – ko’p hujayrali organizmlarning tuzilish elementlari funksional va genetik birligi hisoblanadi.Odam tanasida 1014 ga yaqin hujayralarni sanash mumkin.Murakkab organizmning hujayralari ixtisoslashgan. Ular bajaradigan funksiyalariga qarab shakli va tuzilish xususiyatlari turlichadir. Muskullarning hujayralari uzunchoq shaklga ega; bez hujayralarida sekretlar ishlab chiqilib ko’p hollarda qadahsimon ko’rinishda bo’lsa, asab hujayralari uzun o’simtalar shaklida bo’lib tananing turli qismlarini bir-biri bilan bog’lab turadi.Har qanday tuzilishdagi bir hujayralilardan boshlab, murakkab ko’p hujayralilargacha hujayralar yagona tuzilish va funksional reja asosida tashkil topgan.
Hujayralarning tuzilishi. Hujayralarning ayrim tuzilmalarining funksional ahamiyati. Har bir hujayra po’stloq (hujayra membranasi), sitoplazma va yadroga ega.
Sitoplazma– hujayra sitoplazmasi odatda yarim suyuqlik holidagi muhit bo’lib elektron mikroskop ostida mayda donador hosilalari shaklida bo’ladi va unda hujayraning barcha organoidlari ko’rinib turadi.