45 Variyant Transaksion xarajatlar



Download 19,71 Kb.
bet1/2
Sana04.04.2022
Hajmi19,71 Kb.
#527921
  1   2
Bog'liq
45 variyant


45 Variyant
1.Transaksion xarajatlar
Бозорнинг самарали фаолият курсатиши трансакцион харажатлар билан боглик.
Трансакцион харажатлар- бу товар алмашиш сохасидаги
харажатлардир. Бу тушунча биринчи булиб Р.Коуз томонидан киритилган (1937 й). Трансакцион харажатлар уз ичига куйидаги харажатларни олади: ахборот олиш, узаро келишув ва учрашувлар билан боглик харажатлар, товарлар хусусиятларини аниклаш билан боглик харажатлар, мулк хукукини химоя килиш ва бошкалар.
Трансакцион ёки соҳасидаги харажатлардир. Ушбу харажат Рональд Коуз томонидан 1930 йилларнинг бошларида киритилган. Трансакцион харажатлар куйидаги беш кўринишда бўлади:
1Aхборот қидириш харажати; 2Музокара олиб бори шва шартнома тузиш харажати; 3Ўлчаш харажатлари;
4Мулк эгаси хукукини ҳимоя қилиш ва спецификация харажатлари;
5Оппортунистлик харакат харажатлари. Ахборот кидириш харажати бозордаги ахборотнинг асимметрик холати билан боғлик. Харидорларни, сотувчиларни кидириб топиш маълум харажат билан боклик. Ахборотларни аник ва тӳлик бўлмаслиги ортиқча харажатларга олиб келади, яъни товар мувозанат нархидан юкори ёки паст нархда сотиб
операциялар харажати бу товарлар aлмашуви олинади.
Музокара олиб бори шартномаларни тузиш учун кетган вакт, ресурслар, савдо-сотикни ҳукуқий расмийлаштириш билан боғлик харажатлар ва
шартнома тузиш харажатлари, ушбу yлчаш билан боғлик харажатлар, асосан ўлчаш асбоблари учун ҳамда ўлчаш учун сарфланган харажатлар билан боғлик. Кўп холларда ўлчаш жараёни кийин кечади. Масалан, товар сифатини баҳолаш, ишга кабул Қилинадиган ишчининг малакасини баҳолаш. Мулк эгасини ҳимоя килиш ва спецификация харажатлари кўпинча ишончли ҳукуқий ҳимоя яхши йӱлга кўйилмаган жойларда вужудга келади. Бундай жойларда иктисодий субъектлар ҳуқуқининг бузилиши кучаяди. Ҳукукларни жойига кўйиш учун вакт, маблағ сарфланади. Оппортунистик асимметриклиги билан боғлиқ. Оппортунистик харажат деб, шерик хисобидан фойда олиш максадида шартномада кўрсатилган шартлари бажаришдан воз кечадиган шахслар ҳаракатига айтилади. Шундай қилиб, трансацион харажатлар товарлар алмашиши жараёнигача, алмашиши жараёнида ва алмашишдан кейинги даврда вужудга келади.
Иктисодий эхтиёж-шахсни, корхонани ёки фаолият жамиятни ривожланишини таъминлаб туриш учун зарур булган
курсатишини ва нарса. Иктисодий эхтиёжни иктисодий фаолиятга ундайдиган ички куч сифатида караш мумкин. Иктисодий эхтиёжни икки турга булиш мумкин:бирламчи эхтиёж (озик- овкат, кийим-кечак, уй-жой), иккиламчи эхтиёж (дам олиш, саёхат килиш, спорт билан шугулланиш, укиш ва хаказо). Умуман олганда эхтиёж реал ва нореал булиши таъминлайди, неъматларни рационал камайтиришга ундайди. Нарх ер, капитал ва ресурслар эгаларининг даромадини аниклайди. Бозор тизимида мувофиклаштириш масаласини бозор хал килади. Мувофиклаштириш харажатлар дейилади.
мумкинНархлар ноёб ресурсларни рационал таксимлашни истеъмол Килишга, харажатларни билан боглик харажатларга трансакцион масаласи


Download 19,71 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish