5-Мавзу: Молиявий натижалар ва рентабеллик таҳлили Молиявий натижалар, фойда ва рентабелликни ифодаловчи кўрсаткичлар таҳлилининг аҳамияти, мазмуни, мақсади ва вазифалари

- жадвал
Солиқ тўловлари динамикаси

Кўрсаткичлар	Йиллар				Ўзгариши (+;-)
	2017 й.	2016 й.	2015 й.	2014 й.	2017 й. 2016 й.га нисбатан	2017 й. 2015 й.га нисбатан	2017 й. 2014 й.га нисбатан
1. Фойда солиғи	30 730 577	16 304 363	18 845 215	26 043 300	14 426 214	11 885 362	4 687277
2. Фойдадан бошқа солиқ тўловлари ва йиғимлари	83 965 344	40 674 456	4 443 440	56 999 126	39 290 888	79 521904	26 966218

Корхонада фойдадан солиқ ва бошқа солиқлар, тўловлар динамикасидан шуни хулоса қилиш мумкинки, ўтган даврлар бўйича тўловлар суммаси бир мунча ортган. Асосий солиқ ҳисобланган тўланган фойдадан солиқ суммаси ўтган йилларга нисбатан 2016 йилга нисбатан 14 426 214 минг сўмга, 2015 йилга нисбатан 11 885 362 минг сўмга, 2014 йилга нисбатан 4 687 277 минг сўмга ортган.


Корхоналарда солиқ юкини ҳисоблаш йўллари ва таҳлили

Солиқ юки мамлакат солиқ тизими кўрсаткичларининг мажмуасини ифодалайди.

Солиқ юки – солиқ тушумларининг ялпи ички маҳсулот (ЯИМ) таркибидаги улушидир.Солиқ юкини нафақат мамлакат миқёсида, балки тармоқ, ҳудуд ёки алоҳида олинган солиқ тўловчилар, корхоналар учун ҳам аниқлаш мумкин.
Макроиқтисодий даражада солиқ юки солиқлар ва бошқа мажбурий тўловлар суммасини ялпи ички маҳсулот ҳажмига нисбати орқали аниқланади.
Унинг кўриниши қуйидагича:
CЮ= С+Т/ЯИМ*100
Бу ерда:
СЮ – солиқ юки;
С – солиқлар;
Т – тўловлар;
ЯИМ – мамлакатдаги ялпи ички маҳсулот.
Корхоналарда солиқ юки улар оладиган даромадларига нисбатан аниқланади. Яъни, маҳсулот (иш ва хизмат)ларни сотиш ҳажмидан, ёки янгидан яратилган қийматдан келиб чиқиб ҳисобланади.
Корхоналарда солиқ юкини маҳсулот (иш ва хизмат)ларни сотиш ҳажмига ҳамда қўшилган қийматга нисбатан аниқлаш формулаларини қуйидаги мазмунда тузиб чиқиш мумкин.
Сотишдан тушумга нисбатан:
а) СЮ=С+Т/ СТ
Қўшилган қийматга нисбатан:
б) СЮ=С+Т/ ҚҚ
Бу ерда:
Ф(Д) – фойда(даромад);
СТ – сотишдан тушум;
ҚҚ – қўшилган қиймат.
Қўшилган қиймат деганда маълум товар (иш ва хизмат)ларни ишлаб чиқариш жараёнида товар (иш ва хизмат)ларга янгидан ишлов бериш жараёнида қўшиладиган қиймат тушунилади.
Қўшилган қиймат таркибига амортизация ажратмалари, меҳнат ҳақи тўловлари, ижтимоий ажратмалар, эгри ва бошқа солиқлар ҳамда фойда ҳам қўшилади.
-жадвал
Солиқ юкининг таҳлили

Йиллар