6-ma’ruza: радиоавтоматика системаларининг динамик звенолари

Zveno (tizim) ning uzatish funksiyasi chiqish va kirish qiymatlarining nisbatini bildiradi,ya’ni

Ushbu ifodadan quyidagi kelib chiqadi

ya’ni, kirish ta’sirining Laplas bo‘yicha tasvirini va zveno (tizim) ning uzatish xarakteristikasini bilgan holda ushbu zveno (tizim) chiqishidagi qiymatning tasvirini aniqlash mumkin.
Zveno (tizim) ning uzatish funksiyasini zveno (tizim) ning operatsion shaklda yozilgan tenglamasi (2) dan ham aniqlash mumkin:

Zveno (tizim) ning o‘tish funksiyasi deb zveno (tizim) ning birlik zinasimon funksiyasi (Xevisayd funksiyasi) ga reaksiyasiga aytiladi.
Operatsion usul bilan ni aniqlash uchun (4) ifodaga birlik zinasimon funksiyaning tasvirini qo‘yamiz va o‘tish funksiyasining tasvirini aniqlaymiz:

ya’ni, o‘tish funksiyasining tasviri uzatish funksiyasini ga nisbatiga teng. O‘tish funksiyasi funksiyaning Laplas teskari almashtirishidan aniqlanadi:

Zveno (tizim) ning impulsli o‘tish funksiyasi – zveno (tizim) ning birlik impuls ga (cheksiz amplitudali va yuzasi 1 ga teng bo‘lgan impuls) reaksiyasidir.
Birlik impuls yakka sakrash funksiyasini differensiallash orqali hosil qilinadi, , yoki operatsion shaklda

Shuning uchun

ya’ni, impulsli o‘tish funksiyasining tasviri zveno (tizim)ning uzatish funksiyasiga teng.
(7) ifodadan ko‘rinadiki, impulsli o‘tish funksiyasini aniqlash uchun uzatish funksiyasiga mos keluvchi funksiyaning aslini ni topish kerak. (6) ifodaga muvofiq , yoki asliga o‘tishda dan, ya’ni zveno (tizim) ning impulsli o‘tish funksiyasi aniqlash o‘tish funksiyasini differensiallash orqali topilishi mumkin.
Proporsional (kuchaytiruvchi) zveno. Zvenoning tenglamasi

ko‘rinishga ega, ya’ni chiqish va kirish qiymatlari orasida proporsional bog‘liqlik mavjud. Operatsion shaklda tenglama quyidagi ko‘rinishga ega bo‘ladi

Zvenoning uzatish funksiyasi

ya’ni, proporsional zvenoning uzatish funksiyasi son qiymatdan kuchaytirish koeffitsientiga teng.
Zvenoning o‘tish funksiyasi. Zvenoning kirishiga zinasimon funksiya berilganda chiqish qiymati, ya’ni o‘tish funksiyasi (8) ifoda bilan bir xil bo‘ladi, ya’ni chiqish qiymati kirish qiymatining kechikishsiz va buzilishsiz o‘zgarishiga teng bo‘ladi (1.1-jadval). Shuning uchun proporsional zveno noinersion zveno deb ham yuritiladi.
Zvenoning impulsli o‘tish funksiyasi

ya’ni, yuzasi ga teng bo‘lgan, cheksiz katta amplitudali oniy impulsni ifodalaydi.