6 mavzu: Iqtisodiy islohotlar, xususiy mulkchilikning shakllanishi. O‘zbekistonda bozor munosabatlarining rivojlanishi

Mashinasozlik sanoati rivoji.
Mustaqillik yillarida mashinasozlik sanoati 
jadal rivojlandi. Respublikamizdagi mavjud bо‗lgan bir necha о‗nlab 
mashinasozlik korxonalarini tarkibiy jihatdan qayta qurish maqsadida 1993 yilda 
О‗zbekiston davlat mashinasozlik korxonalari uyushmasi —
«О‘zmashsanoat»
, 
1996 yilda 
«О‘zqishloqxо‘jalikmash – xolding»
, 1998 yilda 
«О‘zneftgazmash»
korporatsiyasi, 
«О‘zbektо‘qimachimash»
birlashmasi tashkil etildi. 
Islohotlar davrida «О‗zmashsanoat» uyushmasi tasarrufidagi 35 ta 
korxonaning 26 tasi ta‘mirlanib, yangi texnik uskunalar bilan qayta qurildi. 
Toshkentdagi ekskavator, podyomnik, zenit, kompressor, asbobsozlik, agregat va 
abraziv zavodlari, Andijondagi «Andijonirmash» va Topoz, Samarqanddagi Kinop, 
Sino va boshqalar shular jumlasidandir. Ularda ekskavatorlar, kо‗tarma kranlar, 
kompressorlar, paxtani qayta ishlash agregatlari, tо‗qimachilik dastgohlari, 
avtomatika vositalari, muzlatgichlar, mebelga ishlov berish uskunalari, uy – 
rо‗zg‗or buyumlari va boshqa texnik jihozlar ishlab chiqarilmoqda. 
Mustaqillikning dastlabki davridan boshlab mashinasozlik sanoatini 
rivojlantirish maqsadida xorijiy davlatlarning nufuzli kompaniyalari bilan 
hamkorlik aloqalari yо‗lga qо‗yildi. 1998 yilda О‗zbekiston 
«Amerika mobil 

---

13 
grupp»
firmasi bilan hamkorlikda qо‗shma korxona barpo etib, О‗zbekiston – 
Xitoy loyihasi asosida 22 va 23 ot kuchiga ega bо‗lgan ikki turdagi minitraktorlar 
va ularga uskunalar komplektlarini ishlab chiqarishni о‗zlashtirdi. Bu ixcham 
traktorlar fermer va dehqon xо‗jaliklari faoliyatida keng qо‗llanilmoqda. 
1994 yilda «UzLzmash» О‗zbekiston – Isroil qо‗shma korxonasi barpo etilib 
paxta terish mashinalarining gorizontal shpindelli yangi avlodi yaratildi. Bu 
mashinalar tik shpindelli mashinalarga nisbatan paxta terishga qulay va samarador, 
tannarxi arzon bо‗lib, jahon mashinasozligining eng yangi yutug‗i bо‗ldi. Qishloq 
xо‗jalik mashinalarini «Keys» ruso‘midagi traktor va g‗alla о‗rish kombaynlari 
bilan tо‗ldirish maqsadida AQSH «Keys Nyu – Xolland» kompaniyasi sarmoyalari 
ishtirokida «О‗zKeysmash» va «О‗zKeystraktor» qо‗shma korxonalari barpo 
etildi. Ularda zamonaviy traktorlar va kombaynlar ishlab chiqarish yо‗lga qо‗yildi. 
«О‗zqishloqxо‗jalikmash – xolding» kompaniyasi 2001 yilda 48,2 mlrd. sо‗mlik 
tovar mahsulotlari ishlab chiqardi. 
Mustaqillik yillarida