6-mavzu. Korxonaning marketing rejasi

6.4 Баҳо сиёсати
Баҳо сиёсати - баҳо ва баҳони шакллантиришни бошқариш санъати, қўйилган мақсадларга эришиш учун маҳсулот ва корхонанинг бозордаги холатидан келиб чиқиб маҳсулот баҳосини белгилаш санъатидир. Бу эса
тадбиркордан менеджердан юқори маҳорат талаб қилади. Баҳо сиёсати баҳо стратегиялари орқали амалга оширилади ва фақат корхонанинг умумий сиёсати йўналишида кўриб чиқилиши керак. Бизнес-режада корхона баҳо сиёсатини ишлаб чиқиш жараёни 6.1-расмда келтирилган.

6.1-расм. Корхона баҳо сиёсатини ишлаб чиқиш босқичлари.
Баҳо сиёсатини мақсадларини қўйиш. Корхона баҳо сиёсатининг мақсадлари, «Корхонанинг тавсифланиши» бўлимида кўрсатилган умумий мақсадлар асосида шаклланади. Одатда баҳо сиёсатининг учта узоқ муддатли мақсадларини ажратиб кўрсатилади:  сотишни таъминлаш (яшаб қолиш, сотиш хажмини таъминлаб туриш)  фойдани максималлаштириш;  бозорни сақлаб қолиш;
Сотишни таъминлаш - бозорда кўплаб ўхшаш ишлаб чиқарувчилар мавжуд бўлган қаттиқ рақобат шароитида фаолият юритаётган корхоналарнинг асосий мақсади. Бозорни катта қисмини эгаллаш ва сотиш хажмини ошириш учун пасайтирилган баҳолар - кириб бориш баҳолари қўлланилади.
Фойдани максималлаштириш мақсадини қўйилиши, корхона ўз жорий фойдасини максималлаштиришга интилаётганлигини билдиради. Корхона баҳонинг турли даражаларида талаб ва харажатларни таҳлил қилади ва харажатларни максимал қопланишини таъминлайдиган баҳони танлайди.
Бозорни сақлаб қолиш мақсади корхонанинг бозордаги мавжуд ҳолатини ва ўз фаолияти учун мақбул шароитларни сақлаб қолишни кўзда тутади. Бу эса сотиш хажмини тушиб кетиши ва рақобат курашининг кескинлашувини олдини олиш учун турли чора-тадбирларни қўллашни талаб қилади. Узоқ мудатли мақсадлардан ташқари корхона баҳо сиёсатининг қисқа муддатли мақсадларини ҳам қўйиши мумкин. Уларга одатда қуйидагиларни киритиш мумкин:  бозордаги ҳолатни барқарорлаштириш;  баҳо ўзгаришининг талабга таъсирини камайтириш;  маҳсулот баҳоси бўйича етакчиликни сақлаб қолиш;  мумкин бўлган рақобатни чеклаш;  корхона ёки маҳсулот имиджини ошириш;  бозорда заиф мавқеда турган товарларни сотишни ра\батлантириш.
Талабни аниқлаш бизнес-режанинг ''Бозорни баҳолаш ва истеъмолчилик талабини ўрганиш'' бўлимида муфассал ёритилади (6.2§).