Yaponiya tarixida Sharq va G‘arb. Yaponiya madaniyati.
Fan. Adabiyot. San’at.
Meydzi davri va zamonaviylashtirish muammosi.
“Yayoy” davri. Yematay va Yamato davlatlari. “qo‘rg‘onlar davri” (IV-VII asrlar). Ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish. Siyosiy tuzum. Ajdodlarga sig‘inish va sintoizm. Yaponiyada Budda ta’limoti. X-XVI asrlarda Yaponiya. Samuraylik. Iqtisodiy va siyosiy rivojlanishning asosiy belgilari. Yapon sivilizatsiyasining ajralgan (yakka)lik xususiyati. Yaponiya tarixida Sharq va G‘arb Yaponiya madaniyati. Fan. Adabiyot. San’at. Meydzi davri va zamonaviylashtirish muammosi.
“Yayoy” davri. Yematay va Yamato davlatlari. “qo‘rg‘onlar davri” (IV-VII asrlar). Ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish. Siyosiy tuzum. Ajdodlarga sig‘inish va sintoizm. Yaponiyada Budda ta’limoti. X-XVI asrlarda Yaponiya. Samuraylik. Iqtisodiy va siyosiy rivojlanishning asosiy belgilari. Yapon sivilizatsiyasining ajralgan (yakka)lik xususiyati. Yaponiya tarixida Sharq va G‘arb Yaponiya madaniyati. Fan. Adabiyot. San’at. Meydzi davri va zamonaviylashtirish muammosi.
Yaponiya (yaponcha 日本 Nippon, Nihon) - Sharqiy Osiyoda, Tinch okeandagi orollarda joylashgan davlat. Yaponiya hududida 6,8 mingga yaqin orol boʻlib, shim.sharqdan jan.gʻarbga qariyb 9.13 ming km ga choʻzilgan; eng yirik orollari: Hokkaydo, Honshu, Sekoku va Kyushu. Shim.dan Oxota dengizi, sharq va jan.sharqdan Tinch okean, gʻarbdan Yapon va Sharqiy Xitoy dengizlari bilan oʻralgan. Mayd. 377,8 ming km². Aholisi 127,8 mln. kishi (2004). Poytaxti - Tokio shahri Yaponiya maʼmuriy jihatdan 47 prefekturaga boʻlinadi.
Yaponiya madaniyati nafaqat Dunyo madaniyatlari orasida, balki Osiyo halqlari madaniyatlari orasida ham o ‘ziga xosligi bilan betakror ko‘rinishi bilan ajralib turadi. U 10-11 asrlardan boshlab uzluksiz rivojlanib kelgan.17asrdan to 19 asrgacha ajnabiylar uchun yopiq bo’lgan.( Faqatgina Xitoy va Niderlandi mamlakatlari bilan aloqalar davom etgan.)Aynan mamlakatning shunday izolyatsiya paytida Yaponiyaning milliy o‘ziga xoslilik ijodiy rivojlanishiga turtki bo’ldi. Bir necha asrlardan keyin, Yaponiya Dunyo mamalakatlariga ochilgandan keyin,o‘zining boy madaniyati bilan dunyoni hayratga solib, Yevropa rassomchiligi, me’morchiligi va adabiyotiga o’zini ta’sirini o‘tkazmasdan qolmadi.
Yaponiya madaniyati nafaqat Dunyo madaniyatlari orasida, balki Osiyo halqlari madaniyatlari orasida ham o ‘ziga xosligi bilan betakror ko‘rinishi bilan ajralib turadi. U 10-11 asrlardan boshlab uzluksiz rivojlanib kelgan.17asrdan to 19 asrgacha ajnabiylar uchun yopiq bo’lgan.( Faqatgina Xitoy va Niderlandi mamlakatlari bilan aloqalar davom etgan.)Aynan mamlakatning shunday izolyatsiya paytida Yaponiyaning milliy o‘ziga xoslilik ijodiy rivojlanishiga turtki bo’ldi. Bir necha asrlardan keyin, Yaponiya Dunyo mamalakatlariga ochilgandan keyin,o‘zining boy madaniyati bilan dunyoni hayratga solib, Yevropa rassomchiligi, me’morchiligi va adabiyotiga o’zini ta’sirini o‘tkazmasdan qolmadi.
Yaponiya madaniyati yozuvdan oldingi boshqich.
Yaponiya madaniyati yozuvdan oldingi boshqich.
Zamonaviy arheologik topilmalar yaponiyada birinchi odam qoldirgan izini topilgan vaqtni yanada uzoq vaqtlarga davrlarga surib bormoqda. Yaponiyaning poleolik davri yaqin-yaqingacha zamonaviy tadqiqotchilar uchun hazillik tuyulgan bulsa, yapon olimlari uchun bu haqiqat ekanligi o`tkazilgan tadqiqotlar natijasida aniqlanmoqda. (vasilevskiy I.D.R 1982 yil 3-4 betlar).
Qadimgi qabilalar aholi yashaydigan joyda yapon orollari Osiyo materikning bir qismi bo`lgan. U yerda yashagan qabilalar u yerga sharq , janubiy sharq, Shimoliy osiyo rayonlaridan kelgan bo`lib bu yerda qolib ketishgan. Ba`zilari esa ketishgan. 10 000 yil oldin yaponiya orollariga ikki hil qabilalar ko`cha boshladi
Miloddan avvalgi III asrda yaponiya orollarida Yangi Bronza madaniyati tarqala boshladi. (yayoy madaniyati) bu davrda marosimlar uchun boronzadan qilingan qilich va o`qlar, 10 tadan yasalgan oyna va qo`ng`iroqlar tayyorlana boshladi.
Miloddan avvalgi III asrda yaponiya orollarida Yangi Bronza madaniyati tarqala boshladi. (yayoy madaniyati) bu davrda marosimlar uchun boronzadan qilingan qilich va o`qlar, 10 tadan yasalgan oyna va qo`ng`iroqlar tayyorlana boshladi.
Yapon tilini paydo bo`lishida xitoy – tibet tillarining ta`siri .
Qadimgi xitoy dunyodagi eng qadimgi sivilizatsiyalaridan hisoblanadi. U dunyodagi barcha xalqlar madaniyatiga hususan Evropa, Osiyo, Hindiston va h.z. kuchli ta`sir ko`rsatgan. Sharqda yaponiya va koreaga ta`siri behisob. Tarixda yapon tili filologiyasi xitoy yozuvining juda katta ta`siri asosida paydo bo`lganligi ta`kidlanadi. Aniqlanishicha, xitoy irogliflari yaponiyada tarqalgungacha yaponiyada koreaning o`z yozuvi bo`lmagan. Yaponiyada yozuvning paydo bo`lishi V asrning boshlariga borib taqaladi.
