Abdulbannob G’ulomov

Dexqonboyeva Maftuna

Rivojlanish biologiyasi

SIYRAK TOLALI BIRIKTIRUVCHI TО‘QIMA

Siyrak biriktiruvchi to’qima hujayralariga:

• Fibroblast
• Gistositlar
• plazmatik hujayralar
• semiz hujayralar
• Pigment
• adventisial hujayralar
• qon tomirlaridan migrasiya yo’li bilan tashqariga chiqadigan ayrim leykositlar kiradi.

1.Fibroblastlar siyrak biriktiruvchi to’qima tarkibida hamisha bo’ladi.

• Yirik uzunchoq hujayra bo’lib markazida yumaloq yoki ovalsimon xromatinning kamroq yadrosi bor. Yadrosi ichida 2-3 dona yadrochasi bor. Hujayra sitoplazmasi tuzilishiga qarab 2 ga bo’linadi.

2.Gistisoidlar (makrofaglar) g’ovak biriktiruvchi to’qima tarkibidagi hujayralarga kiradi

Tashqi ko’rinishidan yumaloq va ovalsimon ko’rinishiga ega lekin shaklini o’zgartirib turadi. Sitoplazma yadrosi fibroblastlarga nisbatan intevsiv bo’ladi. Organoidlarga endoplazmatik tur, mitoxondriy va Golji kompleksi borligi aniqlangan, lizosomalar ko’plab uchraydi, hujayra xususiyatiga ega. Organizmga yallig’lanish jarayoni sodir bo’lsa, gistiosit hujayralar u erga qarab aktiv harakat qiladi

3.Plazmatik hujayralar ( plazmositlar) organizmda antitelo yaratilishida ishtirok etadi. 

 Organizmda antigen paydo bo’lishi bilan o’zidan unga gamma globulin oqsili, ya`ni antitelo ishlab chiqara boshlaydi. Plazmatik hujayralar suyak ko’magida, taloq, jigar, buyrak va limfa tomirlarida ko’plab uchraydi. Har xil kasalliklarda ularning soni ko’payib ketadi, qizamiq, leykoz kasalliklarida esa qon tarkibida ham uchraydi.

4.Semiz hujayralar (labrositlar) bo’qoq bezida, til, murtaklar, bachadon, sut bezlari, me`da ichak yo’llari kabi organlarning kapilyar tomirlari devorida ko’plab uchraydi.

• Shakli yumaloq bo’lib ko’chib yurish xususiyatiga ega. Yadrosida xromastin ko’p. Bundan tashqari, mitoxondriy, Golji kompleksi, endoplazmatik tur, hujayra markazi bo’ladi. Ularning vazifasi uzoq vaqtlargacha ma`lum bo’lmay keldi. Semiz hujayra donachalari oqsil bilan birikkan geparin moddasida tashkil topgan bo’lib, tarkibida gistamin, lipaza, kislotali va ishqoriy fosfotaza, sitoxromasidaza va peroksitazalar topilgan

Sudan buyog’i bilan bo’yalgan yog’ to’qimada hujayralardagi yog’ tomchilari marjonga o’xshab to’q sariq rangda bo’yaladi.Hujayra tarkibida yog’ tomchilaridan tashqari esteraza, fosfotaza va boshqa fermentlar ham uchraydi.

• Sudan buyog’i bilan bo’yalgan yog’ to’qimada hujayralardagi yog’ tomchilari marjonga o’xshab to’q sariq rangda bo’yaladi.Hujayra tarkibida yog’ tomchilaridan tashqari esteraza, fosfotaza va boshqa fermentlar ham uchraydi.

Yog’ hujayralari yumaloq shaklda bo’lib ustidan, parda o’rab turadi. 

Adventisial (kombial) hujayralar asosan kapilyar qon tomirlar atrofida ko’p rivojlangan bo’ladi. Duksimon shaklda o’rtasida 1 ta yadrosi bor, organoidlari kam rivojlangan.

E’tiboringiz uchun raxmat.!!!