Abdulloh isroilov mikrobiologiya fanidan tayyorlagan mustaqil ishi mikrobiologiya

MIKROBIOLOGIYA
Laktoza, glyukoza, mannit, malьtoza, saxaroza va glitserinni kislotagacha parchalaydi, lekin gaz hosil qilmaydi. Jelatinni 4-5 kunda voronkasimon koʼrinishda suyultiradi. Stafilokokklar sutni ivitadi, nitratlarni nitritlargacha qaytaradi. Toksin xosil kilishi: Ekzotoksin hosil qiladi. Toksin letal (oʼldiruvchi), gemolitik va nekrotik taʼsir qilish xususiyatiga ega. Stafilokokklarning bulьondagi kulьturalarida enteratoksin mavjud boʼlib, ular oshqozon ichak traktiga tushganida ovqatdan zaharlanish holatini keltirib chiqarishi mumkin. Patogen stafilokokklar leykotsitlarni parchalovchi toksin hosil qiladi. Leykotsidin suyak koʼmigidagi leykoblastlarni va nerv xujayralarini ham xalok qilishi mumkin va yana qon zardobini ivitadi. Uning bu xususiyatidan stafilokokklarni differentsiatsiya qilishda foydalaniladi. Qondagi fibrinlarni eritib yuboruvchi fibrinolizin ham hosil qiladi. Gialuronidaza fermenti esa biriktiruvchi toʼqimalar tarkibiga kiruvchi gialuron kislotasini parchalaydi. Stafilokokklar hosil qiladigan koogulaza, fibrinolizin, letsetinaza, gialuronidaza, dezoksiribonukleaza, proteinaza va fosfotazalar agressiv xususiyatlik fermetlar guruhiga kiradi. Jumladan letsitinaza odam, quyon, qoʼy eritrotsitlarining tarkibiga kiruvchi letsitinni parchalaydi.
MIKROBIOLOGIYA
Stafilokokk kulьturasida boʼladigan antikoogulyant qonning ivishiga qarshilik qiladi, gemaglyutinin esa, quyon eritrotsitlarini bir-biriga yopishtirib qoʼyadi. Virulent stafilokokklar leykotsitlarning fagotsitar aktivligini yoʼqotadi. Stafilokokklar hosil qilgan barcha mahsulotlar (toksin, ferment va boshqalar ) termostabilь boʼlib, 80-90 °S gacha qizdirishga chidaydi. Patogen stafplokokklarda bir necha xil toksinlar qayd qilinadi—alьfa, beta, gamma, delьta- gemolizinlar. Stafilokokk toksinlarini 0,1-0,5% lik formalin eritmasida, 37 °S da 7-28 kun saqlansa u anatoksinga aylanadi va parenteral yoʼl bilan organizmga yuborilsa, spetsifik antitoksik antitelalar hosil boʼladi. Chidamligi Stafilokokklar boshqa patogen kokklarga nisbatan fizik va kimyoviy omillardan quritish, muzlatishga va quyosh nuri taʼsiriga chidamlidir. Stafilokokklar quritilgan yiringda 200 kun, changda 50-100 kun, tuproqda 10 oygacha tirik saqlanishi mumkin. Ular 70oS gacha qizdirilganda bir soatda, 80oS da esa 10-60 daqiqadan soʼng, qaynatilganda bir necha soniyada oʼladi. Dezinfkutsiyalovchi omillardan 5% fenol eritmasi taʼsirida 15-30 daqiqada, 1% formalin taʼsirida esa 2-5 daqiqada halok boʼladi. Аnilin boʼyoqlaridan gentsianviolet va brilliant yashili tez taʼsir etadi. Stafilokokklar tashqi muhitda, odam va hayvonlarning organizmida koʼp uchraydi.