Адимги даврлардан

к ў ч м а н ч и
юечжилар (тохарлар)нинг 
гуйшуан (кушон) қабиласи етакчиси Кужула Кадфиз асос 
солган.
М и л о д и й
I - III 
а с р л а р
- Кушон подшолиги даври.
Кушон подшолари:
Кужула Кадфиз I (15 -45/51), Вима 
Кадфиз 
II 
(45/51 -7 8 ), Канишка 
I 
(7 8 - 123); Хувишка 
(151 - 190), Васудева(191 -231), Канишка 
II 
(229/231 -247), 
Канишка 
III 
ва бошқалар.
М и л о д и й 4 8 й и л
- Улуг Хунн хоқонлиги давлати икки- 
га: Шарқий Хунн Тангриқут давлати ва Ғарбий Хунн Танг- 
риқут давлатига бўлиниб кетди.
М и л о д и й 5 8 й и л
- Парфия шоҳи Вологез 
I 
Рим импе- 
риясига қарши кураш ди.
7 8 - 1 2 3 й и л л а р -
Кушон подшоси Канишка 
I 
нинг 
ҳукмронлик даври. Бу даврда Кушон-Бақтрия тили давлат 
тили сифатида қабул қилинди, буддизмнинг янги мазҳаби -
маҳаяна расмийлаштирилди. Давлат пойтахти Далварзин-

---

тепа (ҳозирги Сурхондарё вилоятининг Шўрчи тумани 
ҳудуди)дан Пешовар шаҳрига кўчирилди.
1 6 4 й и л
- Парфиянинг пойтахти Ктесифон римликлар 
томонидан вайрон қилинди ва ёқиб ташланди.
I I
а с р о х и р и - I I I а с р б о ш л а р и
- ички ўзаро урушлар 
Парфия давлатининг кучсизланиб қолишига олиб келди.
2 0 8 й и л
- Парфия давлати икки қисмга бўлинди.
Т а х м и н а н 2 1 6 - 2 7 7 й и л л а р
- Моний ибн Фатак яша­
ган ва у монийлик таълимотига асос солган.
2 2 4 й и л
- Парфиянинг жануби-гарбида Парсуа (Форс) 
вилояти қайта юксалиб, сосонийлар сулоласига асос 
солган давлат ташкил топди. Сосонийлар уругидан 
бўлган Форс шоҳи Ардашер Парфия шоҳи Артабон IV 
ҳокимиятига қарши чиқди. Аршакийлар сулоласи Пар- 
фияда ўз ҳокимиятини тугатди. Сосонийлар сулоласи 
ҳокимиятни эгаллади.
2 2 4 - 2 3 9 й и л л а р
- Ардашер I нинг ҳукмронлик дав­
ри. У Сосонийлар давлатига асос солди. Давлатнинг номи 
Парсуа вилояти (Форс)нинг сосонийлар уругидан булган 
биринчи шоҳи Папакнинг отаси Сосон номи билан аталган.
2 2 4
-
6 5 1 й и л л а р
- Сосонийлар давлати ҳукмронлиги 
даври.