Бах. Ром тожиев, насиба исахожаева кдламтасвир, рангтасвир ва



Download 2,85 Mb.
Pdf ko'rish
bet22/29
Sana29.06.2022
Hajmi2,85 Mb.
#718022
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   29
Bog'liq
5a7fa8cf1e101bbdb12a9187ad4063f8 КДЛАМТАСВИР, РАНГТАСВИР ВА КОМПОЗИЦИЯ АСОСЛАРИ

Плакат санъати ^ацида
Маълумки графика санъатининг катта т а р м о т х,исобланувчи плакат 
жанри узининг кдзицарлилиги билан ало\ида ажралиб туради. У оммавий 
таргибот ва ташвицрт ишларида жуда цул келадиган, кенг маълумотларни 
одамларга тез, рангдор килиб тасвирий воситалар оркдли етказиш восита- 
сидир. Плакат санъатининг мураккабликтомонлари х,ам бор. У мавзуни ёри- 
тиб беришда тасвирий воситаларни лунда, тушунарли, аник килиб куллашни 
так,озо этади. Бунда албатта композиция ечими пухта, \ар томонлама уйлаб 
\ал этилган булиши зарур. Плакатнинг кулайлиги шундаки, уни ишлаш 
жараёнида бошца тасвирий санъат гурларидагидек куп вак,т талаб этилмай- 
ди, баъзан уни жула тезлик билан ишлашга туф и келали. Бундан плакат 
ишлаш осон эканда. деган тушунча келиб чицмаслиги керак, албатта. Бу 
санъатнинг мураккаблик томонларини у билан жиддий шугулланиб курган 
одам яхши билади. Плакат ишлаш учун авваламбор мавзу аник, цилиб уйлаб 
олинган булиши керак. Бунинг учун эса фикрлаш, композиция ечимини 
топиш учун сало\ият ва билим кераклиги сир эмас.
Плакат мавзулари, ш унингдек нима максадда яратилганлиги билан 
бир неча турларга ажратилади. Улар: бадиий плакатлар, тижорат-рекла- 
ма плакатлари, чорлов-аф иш а плакатлари, сиёсий-иж тим оий плакат­
лар, ф ото-плакатлар, ёзувли кургазма цурол сиф атида кулланадиган 
плакатлар ва шунингдек яна бир к,анча хилларга булинади. Уларнинг 
нима мацеадда ишланганлиги мавзусиданок, англаш илиб туриши керак­
лиги плакат санъатининг бош, зарур талаби десак янгилиш маймиз.
Уз мавзусига кура плакатлар экологи я, тиббиёт, \аж ви й -сати р и к , 
чацириц, таргибот-таш викот йуналишларида иш ланиш и мумкин. Пла- 
катда мавзунинг долзарблиги дараж аси \а м жуда м у\им шартлардан 
\исобланади. Чунки ,\аммани безовта к,илиб турган мавзулардаги санъат 
асари дарх,ол ил га б олинади. Шундай плакат намуналари уз урнини, ва- 
зифасини топиб одамларга яхши хизмат к,илиши маълум.
Плакат \ам барча санъат турларидагидек композициянинг умум жо-
V *


рий этилган конун-цоидалари асосида изланиш лар билан яратилади. 
Плакатда \ам композиция маркази, ранг ечими, чизи^зар ва асар барча 
том онларини нг узаро муносабатлари, мувозанати мухим ком понент- 
лардандир. Яна шуни ,\ам айтиш керакки, плакат баъзан умуман ёзувсиз 
фацат тасвирдан иборат булиши, шунда хам яхши тугал мазмун касб 
этиш и, тушунарли ифода топган булиши мумкин. Бунда албатта унинг 
композициявий ечими сиф ати, муаллифнинг топцирлиги ва крбилияти, 
билим даражаси роль уйнайди десак тугри булади. Маълумки шундай уз 
ечимини яхши топган плакатлар эътироф этилади ва бадиий плакатлар 
сирасига мансуб булади. Плакат чизиш да рассом композицияни яхши 
юзага чикариш и учун яхши назарий, шунингдек амалий билим-куник- 
маларга эга булиши талаб этилади. Плакат иш лашни ма^сад к,илган одам, 
у рассомми ёки талабами бунлан катъий назар сифатли — укувли реали- 
стик тасвирни яхши чиза олиши керак. Бу холла тажриба хам роль уйнайди. 
Барибир рассом \а р к,анча уста булмасин агар фикрлай олмайлиган булса 
плакат ярата олмайди. Чунки плакатда мавзуни топиш ва бадиий тарзда 
и((юда эта олиш жула мухимдир. Шу сабабдан плакат яратувчи рассомлар 
унчалик купчиликни ташкил этмайди. Мамлакатимиздаги плакатчи рассом­
лар 30-40 кишини ташкил этади. Уларнинг энг таникди вакиллари к,аторига 
Ф.Кагаров, Д.М ахотин, А.Балканов, Р.Алиев, Н.Тен, М.Громико, Н.Ха­
кимов, Э.Абдуллаев, В.Думкин, Н.Хуеанов, Р.Халилов ва бошк,а бир неча 
унлаб рассомларни киритишимиз мумкин. Айрим рангтасвирчи рассомлар 
хам баъзан плакат асарларини яратиб туришлари м ам у м.
Плакат ишлашда ёзув харфларини чиройли к,илиб бажариш катта ахами- 
ятга эга. Чунки уйлаб топилган кисцача ибора хам чиройли, кузга ташла- 
нувчи хэрфлар билан битилса албатта, асар мазмунининг бадиий к,имма­
ги пи ошириш учун хизмат килади. Аммо харфларни сифатли бажариш хдм 
осон эмас, бунинг учун рассом маълум тайёргарликка эга булиши керак.
Плакат ком позициясини ишлашда буёк^ардан унумли фойдаланиш
катта ахамият касб этувчи омилдир. Ранг ёрдамида плакатни кузга таш- 
ланувчанлиги хамда яхлитлиги таъминланали. Мазмун, мохияти ёрити- 
лади. Шунга яраш а ранглар бачканаликдан холи, сермаъно булиши ло- 
зим. У асосида плакатдаги энг зарур тасвирлар буртгирилиб акс эттири- 
лади. Ш унга яраша томош абин эътиборини тортади, узига жалб килади.
Хозирги мустациллик шароитидаги, эркин, демократик мамлакатимиз- 
да плакат санъатининг янада ривожланиши учун барча имкониятлар мав­
жуд. Плакат давлатсиёсатини, ижтимоий хаётдаги воцеаларни бадиий тарзда 
ифода этувчи зур воситадир. Ш унинг учун булажак рассомлар орасида 
плакатчи ижолкорларни тайёрлаш масаласига катта эътибор берилмокда. 
Булажак педагог — рассомлар тайёрлашда хам плакат санъати мухим урин 
тутади. Чунки тасвирий санъат ук,итувчилари мактаб, лицей, коллеж, олий 
укув юртидаги безак ишларила ундан самарали фойдапанишлари, билим 
асосларини таргибот-ташвикрт этишлари макеадга мувофикдир.
4
;.:.
so ;^ ч

'О -



Download 2,85 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   29




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish