Baholash ishi va investitsiyalar” kafedrasi “baholash ishi” fanidan kurs ishi mavzu: Ko’chmas mulk qiymatini baholashning axborot va hisobotlar tizimi

Ko’chmas mulkni baholashda baholovchi tashkilotning axborot manbayi bo’lib quyidagilar hisoblanadi: 37

yuridik shaxslarni davlat ro’yxatidan o’tkazishni amalga oshiruvchi organlar tomonidan – yuridik shaxslarning davlat reestriga kiritilgan ma’lumotlar hajmida; 37

ko’chmas mulk obyektiga bo’lgan huquqlarni va u haqda tuzilgan bitimlarni davlat ro’yxatidan o’tkazishni amalga oshiruvchi organlar tomonidan – ko’chmas mulkka bo’lgan huquqlarning davlat reestriga va ko’chmas mulk haqidagi ochiq foydalanish mumkin bo’lgan boshqa ma’lumotlar ba’zalariga kiritilgan ma’lumotlar hajmida; 37

davlat soliq xizmati organlari tomonidan – bitim predmetiga bo’lgan ko’chmas mulk obyekti bo’yicha soliqlarni to’lash yuzasidan qarz mavjud emasligi haqida; 37

ichki ishlar organlari tomonidan – bitim predmeti bo’lgan ko’chmas mulk obyektini boshqa shaxsga o’tkazishning taqiqlanmaganligi va mazkur ko’chmas mulk obyektining xatlanmaganligi to’g’risida; 37

kommunal xizmatlar ko’rsatuvchi tashkilotlar tomonidan – bitim predmeti bo’lgan ko’chmas mulk obyekti bo’yicha ko’rsatilgan xizmatlar uchun haq to’lash yuzasidan qarz mavjud emasligi haqida; 37

xususiy uy-joy mulkdorlarining shirkatlari tomonidan – bitim predmeti bo’lgan ko’chmas mulk obyekti bo’yicha umumiy mol-mulkni saqlash uchun majburiybadallarni to’lash yuzasidan qarz mavjud emasligi haqida; 37

tuman (shahar) bandlikka ko’maklashuvchi va aholini ijtimoiy muhofaza qilish markazlari, O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi huzuridagi byudjetdan tashqari Pensiya jamg’armasining tuman (shahar) bo’limlari, sog’liqni saqlash muassasalari va xalq ta’limi muassasalari faoliyatini metodik ta’minlash va tashkil etish tuman (shahar) bo’limlari tomonidan – fuqarolarning ayrim toifalariga mansub shaxsning (voyaga yetmaganlar va belgilangan tartibda muomalaga layoqatsiz yoki muomala layoqati cheklangan deb topilgan boshqa shaxslar, nogironlar, pensionerlar va boshqalarning) muomala layoqatini aniqlash uchun zarur bo’lgan ma’lumotlar hajmida; 37

fuqarolik holati dalolatnomalarini yozish organlari tomonidan – bitim predmeti bo’lgan ko’chmas mulk obyektiga nisbatan huquqqa ega bo’lgan shaxslar tomonidan nikohning tuzilganligi yoki o’limi to’g’risida dalolatnoma yozuvining mavjudligi yoxud mavjud emasligi haqida. 37

ko’chmas mulkning qiymati baholashda nafaqat ichki omillar bilan, balki ko’plab tashqi omillar bilan ham belgilanadi. ko’chmas mulkning qiymati ko’proq tashqi muhitning holatiga, mamlakatdagi siyosiy va iqtisodiy barqarorlikning darajasiga bog’liq. shunday ekan, ko’chmas mulkni baholashda tashqi muhitga bog’liqlik tamoyilini inobatga olish zarur. ko’chmas mulk baholash usullari uchun muhim bo’lgan ma’lumotlar sifati, hajmi va tahlil qilish uchun professional to’plangan bo’lishi lozim. Ko’chmas mulk baholash uchun talab zarur ma’lumotlarni samarali foydalanish tizimlashtirish va tasnifi. Ko’chmas mulkni baholash uchun kerak bo’lgan ma’lumotlarni tashqi va ichki turlarga bo’lsa bo’ladi. Tashqi ma’lumot yig’ilib, oldin umumiy, keyin esa maxsus ma’lumot tahlil qilinadi. 38

ichki axborotlarga hisoblanuvchi umumiy ma’lumot iqtisodiyot va ko’chmas mulk bozori faoliyatini va umumiy tendensiyalarini o’rganish kerak. mazkur ma’lumot bayon tarzida bo’lib, bozor qiymatining miqdorini aniqlashda bevosita ishlatiladi, shuningdek, tahliliy ko’nikmalarini namoyish etishi kerak. maxsus ma’lumot odatda muayyan metodda hisoblash uchun qo’llaniladigan raqamlar ko’rinishida beriladi. 38

tashqi ma’lumotni yig’ish makroiqtisodiy ko’rsatkichlarni yig’ishdan va milliy iqtisodiyotning umumiy holatini tadqiq etishdan boshlanadi. ko’chmas mulkning baholash usullari uchun muhim bo’lgan ma’lumotlar sifati hajmi va tahlil qilish uchun professional to’plangan bo’lishi lozim. ko’chmas mulkni baholash uchun talab zarur ma’lumotlarni samarali foydalanishda tizimlashtiradi va tasniflaydi. tashqi ma’lumotlarning umumiy jihatdan quyidagi bloklarga bo’linadi: 38