Баскетбол ўйинининг келиб чиқиши

Баскетбол майдони
Майдон ва зоналарнинг ўлчами
Ўйин майдони тўғри тўрт бурчак шаклида, юзаси қаттиқ, текишс ҳамда тўсиқлардан ҳоли жой бўлиши керак. Майдоннинг узунлиги 28 метр, эни 15 метр бўлиши лозим. Ушбу майдонни чегаралаб турган чизиқлар майдон ўлчамига кирмайди (1-расм).Майдоннинг узунасига тортилган чизиқлари – «ёнчизиқ»лар деб, энига тортилган чизиқлари – «ён чизиқ»лар деб аталади.Иккала ён чизиқ ўртасидан ўтган ҳамда уларни бирлаштириб шу билан бирга майдонни олд ва орқа зонага бўлиб турадиган чизиқни марказий чизиқ деб аталади.Марказий чизиқ жамоанинг орқа зонасига киради, майдоннинг қолган қисми, яъни рақиб жамоанинг ён чизиғидан марказий чизиққача бўлган жой жамоанинг олд зонаси ҳисобланади.«Зона чизиғи» бу – марказий чизиқнинг ҳар иккала ён чизиқдан 15 сантиметр ташқарига чиқиб турган қисмидир. «Зона чизиғи»дан тўпни ўйинга киритиш пайтида, тўпли ўйинчи бир оёғини зона чизиғининг чап томонига, иккинчи оёғини ўнг томонга қўйса, тўпни майдоннинг истаган жойидаги шеригига узатиши мумкин. Агар тўпли ўйинчи иккала оёғи билан зона чизиғининг бирон-бир томонида турса, у ҳолда ўйинчи тўпни фақат ўзи турган томондаги яъни майдонни шу қисмидаги шеригига узатишга мажбур 3 очколи зона.Майдоннинг рақиб жамоаси томонидаги 6м 25см радиус билан чегараланган ярим доира шаклидаги жойдан ташқари майдонни қолган қисми 3 очколи зона дейилади. Ярим доира чизиғи 3 очколи зона ҳажмига кирмайди.Майдондаги шчитлар тагидаги трапеция(ҳозир тўртбурчак) шаклидаги жой«3 секундлик зона»ёки чегараланган зона деб аталади. Трапециянинг (ҳозир тўртбурчак) асоси 6 метр, тепа қисми 3м 60см, асосидан тепа қисмигача 5м 80см. Уч секундлик зонани чегараловчи чизиқлар (ён чизикдан ташқари) шу зона ҳажмига киради.Жарима тўпини ташлаш жойи – бу ўйин майдонида (иккала трапециянинг тепақисми) 1м 80см радиусли ярим доира билан чегараланган зонадир. Уларнинг маркази жарима отиш чизиғи, яъни трапециянинг тепа қисмидаги чизиғи ўртасида жойлашган.
ҲАКАМЛАРНИ ВАЗИФАЛАРИ