Berk sistemalarning uzatish funksiyalarini aniqlash

5- Amaliy mashg‘ulot

STRUKTUR SXEMALARNI О‘ZGARTIRISH QOIDALARI.

BERK SISTEMALARNING UZATISH FUNKSIYALARINI ANIQLASH
BTlarni tekshirganda va hisoblaganda ularda sodir bо‘layotgan fizik jarayonlarni ifodalovchi matematik ifodalardan foydaliniladi. Odatda bunday ifoda о‘zgaruvchi kattaliklar va ularning xosilalarini kо‘rsatuvchi differensial tenglamalar sistemasi kо‘rinishida bо‘ladi. Shuning bilan birga chiziqli ABSlar uchun boshqa operator metodidan foydalaniladi. Bu usulda tekshirilayotgan sistema bir necha qismlarga bо‘linadi, ya’ni signallarni bir tomonlama kirishdan chiqishga yо‘nalgan zvenolarga ajratiladi.

Dinamik zvenolarning grafik kо‘rinishiga struktur sxema deyiladi. Funksional va struktur sxemalarda bir xillik mavjuddir, chunki ular boshqarish sistemasining berk konturidagi axborotlarni uzatish va о‘zgartirish jarayonlarini aks ettiradilar. Shuning bilan birga ular orasida farq bor, funksional sxema sistema tarkibidagi, elementlarni, ularning bajaradigan funksiyasini kо‘rsatadi.

Bir tomonlama yо‘naltirilgan zvenolardan tashkil topgan struktur sxema sistemaning dinamik xususiyatlarining matematik ifodasini bildiradi. Struktur sxemalarning afzalligi shundan iboratki, u sistemadagi jarayonlarini sistemadan о‘tayotgan signallarning uzatilishini, о‘zgartirilishini yaqqol tasvirlaydi.

Bir tomonlama harakatlanish xususiyatiga ega bо‘lgan ochiq sistemani kо‘rib chiqamiz. Bu bitta zveno yoki ularning turli bog‘lanishi bо‘lishi mumkin. Uzatish funksiyasining ta’rifiga kо‘ra

5.1 – rasm.
(5.1)

Bundan bir tomonlama yо‘nalgan sistemaning asosiy xususiyati kelib chiqadi.

Y(p) = W(p)∙x(p) (5.2)

Ya’ni chiqish signalining tasviri uzatish funksiyasini kirish signalining tasviriga kо‘paytmasiga tengdir.

Bir tomonlama yо‘naltirilgan zvenolarning asosiy bog‘lanish xollarini kо‘rib chiqamiz.

1. 
   Ketma-ket bog‘lanish. Bunda oldingi zvenoning chiqish signali keyingi zvenoning kirish signali hisoblanadi.
   

5.2 – rasm.
(5.2) formulaga kо‘ra

(5.3)
(5.3) tenglamada oraliqdagi kattaliklarni yо‘qotib, hosil kilish mumkin.