Beshinchi bo'lim bilish jarayonlari

Muskul-harakat sezgilari va statik sezgilar  

Muskul-harakat  sezgilari  motor  sezgilari,  goho  kines-tetik  sezgilar  deb 

nomlanib,  ularga  og'irlikni,  qarshihkni,  organlar  harakatini  bilish  sezgilari  kiradi. 

Ularning  organlari  —  gavda  muskullari,  paylar,  bo'g'imlardan  iboratdir. 

Organlarning  tarkibida  sezuvchi  nervlarning  chekka  tarmoqlari  mavjud  bo'lib, 

ularning ta'sirida harakat va statik sezgilar vujudga keladi.  

Muskul-harakat  sezgilarining  fizik  sababi  muskulfarga  ta'sir  etuvchi 

narsalarning mexanik tazyiqi va gavda harakatlaridir.  

Statik  sezgilar  gavdaning  fazodagi  holatini  sezish  va  muvozanat  saqlash 

sezgilaridir.  

---

Gavdaning fazodagi holatini bilish va muvozanat saqlash sezgisi uchun ichki 

quloqdagi vestibular apparat retseptor vazifasini bajaradi. Vestibular apparat quloq 

dahlizi va yarimdoira kanallardan tashkil topgan bo'ladi. Sezuvchi nerv tarmoqlari 

esa  gavdaning  fazodagi  harakatini  va  holatini  boshqaradi.  Gavda  muvozanatini 

saqlashda  otolitlar  alohida  ahamiyat  kasb  etib,  ular  endolimfada  suzib  yuradigan 

mayda ohaktosh kristallaridan tashkil topgandir.  

Odatda, organizm avtomatik ravishda refleks yo'li bilan muvozanat saqlaydi.