Buxoro davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti “Biologiya” kafedrasi

 

 

   K I R I S H. 

 

Inson  sog‘ligini  muhofaza  qilish  va  mehnat  qobiliyatini  ko‘tarish 

haqida  g‘amxo‘rlik  qilish  muhim  davlat  vazifalaridan  biri  hisoblanadi.  Bu 

vazifalarni  hal  etishda,  jumladan  kasalliklarning  oldini  olish,  sog‘lom 

turmush  tarzini  targ‘ib  qilishda    tibbiyot  xodimlari  bilan  bir  qatorda 

pedagoglar ham katta kuch bo‘lib xizmat qiladilar. Zamonaviy bilim berish 

uchun  avvalo  murabbiy  o‘sib,  rivojlanib  kelayotgan  avlodning  turli 

davrlardagi  o‘zgarishlarini,  tashqi  muhit  sharoitining  bola  organizmiga 

ta‘sirining gigiyenik ahamoyatini bilib olganidagina o‘quv-tarbiya jarayonini  

to‘g‘ri tashkil eta oladi.  Avlodni jismonan sog‘lom, aqliy va ruhiy jihatdan 

tetik,  qaddi-qomati  kelishgan    qilib  tarbiyalash  uchun  har  qanday  o‘qitish 

shaklidagi  bilim  muassasalari  tarbiyachi  va  o‘qituvchilari  bola  organizmi 

fiziologiyasi,  uning  sensor  tizimi  fiziologiyasining  yosh  xususiyatlarini 

bilishi, oz bo‘lsada bu haqida ma‘lumotga, bilimga ega bo‘lishi zarur.  

O‘zbekiston  mustaqillikka  erishganidan  so‘ng  o‘zining  asosiy 

masalalaridan  biri    deb  sog‘lom  avlodni  tarbiyalashni  belgilab  oldi.    Shu 

munosabat bilan 29-aprel 1993 yil ― Sog‘lom avlod‖ jamg‘armasi tuzildi 3- 

dekabr 1993-yili Vazirlar mahkamasining 589- qarori bilan o‘sib kelayotgan 

avlodni  sog‘lomlashtirish  chora-tadbirlari  haqidagi  kompleks  dastur  qabul 

qilindi.  Shunday  ekan  davlatimiz  tomonidan,  aynan  davlatimiz  sarbonlari 

tomonidan  xalq  sog‘ligiga  nisbatan  shunday  katta  e‘tibor  berib,  juda  katta 

imkoniyatlar  yaratilayotgan  ekan,  biz  bunga    salomatligimiz  bilan  javob 

qaytarishimiz kerak. 

Mening  bitiruv  malakaviy  ishimning  mavzusi  ham  qaysidir  ma‘noda 

yuqorida  keltirgan  so‘zlarimga  bog‘liqdir.  Fan-texnikaning  rivojlanishi, 

ayniqsa  kompyuter  texnologiyalarining,  uyali  aloqa  vositalari,  shuningdek 

inson  sensor  sistemasi  yordamida  qabul  qiladigan  ko‘pgina  texnologiyalar 

yaratilmoqdaki,  ular o‘z  navbatida  sensor  tizim  a‘zolariga ta‘sir o‘tkazmay 

qo‘ymaydi. 

Barcha tirik organizmlar ovqat  va o‘z turining boshqa jinsiga mansub 

vakilini topish, turli xavf-xatardan qochish, fazoda chamalash (oriyentir) va 

uning  muhim  xossalarini  baholash  uchun,  atrof-  muhit  to‘g‘risida  axborot 

olishga 

muhtojdir. 

Aynan 

shunday 

imkoniyatni 

sensor 

tizimlar  

(analizatorlar) ta‘minlaydi. 

 

Sensor    so‘zi