Buxoro vohasi toponimikasi

BUXORO DAVLAT UNIVERSITETI ,,TARIX VA MADANIY ME’ROS FAKULTETI’’ TARIX ,,MAMLAKATLAR VA MINTAQALAR ‘‘ YO’NALISHI
5-9 TAR20 GURUH TALABASI ABDULLAYEV SHAHZODNING ,,TARIXIY O’LKASHUNOSLIK’’ FANIDAN TAYYORLAGAN

KURS ISHI



BUXORO VOHASI TOPONIMIKASI
MUNDARIJA:
Kirish………………………………………………………………………….
Asosiy qism…………………………………………………………………...
Buxoro vohasining qadimgi tarixi va toponimikasi………………………
1. Buxoro toponimiyasining o’rganilish tarixi……………………………......
2. Buxoro shahri va uning atrofida joylashgan tuman toponimlari ……….
3. Mustaqillik yillarida Buxoro vohasi toponimlarining o’rganilishi …………
Xulosa………………………………………………………………………
Foydalanilgan adabiyotlar………………………………………………..
Ilova…………………………………………………………………………..


Kirish
Mavzuning dolzarbligi: Buxoro shahrining shakllangan tarixiy qismidagi madaniy meros ob’ektlarini muhofaza qilish va ulardan foydalanishni yanada takomillashtirish va tartibga solish, tarix, madaniyat va me’morchilik yodgorliklarini har tomonlama o‘rganish, ommalashtirish va targ‘ib qilish, o‘zbek xalqining bebaho milliy qadriyatlarini va ularning toponimik nomlaring ma’nolarini kelajak avlodga yetkazishdir. Bundan tashqari Buxoro o‘zida qadimiy urf-odatlarning ko‘p asrlik tarixini Islom dini bilan mujassamlashtirdi. Hayratlanarli darajada donolik, muqaddaslik va ta’lim berish muhitiga ega bo‘lgan shahar. Bir marta ushbu shaharda bo‘lganingizda, o‘zingizni go‘yo boshqa dunyoda va boshqa sayyorada bo‘lgandek his etasiz. Madaniy, diniy, etnik sivilizatsiyalarning betakror aralashuvi Buxoroni unutilmas taassurotlar shahriga aylantirdi va aynan Buxoroning nechog’lik qadimiyligi va ulug’vor shahar ekanligiga tarix guvoxdir.Bunga misol qiladigan bo’lsak XIII asrda mo‘g‘ullar istilosi ro‘y berdi. Afsonaga ko‘ra, Chingizxon Buxoroni zabt etib, uning asosiy minorasi Poi-Kalonni ko‘zdan kechirish uchun u tomon yo‘l olgan. U boshini ko‘taradi va jang dubulg‘asi boshidan tushib ketadi. Bosqinchi unga engashib, so‘ng jilmayib: "Men Buxoroni zabt etdim, lekin minorasi oldida egildim", – deb aytadi va minorani buzmaslik haqida buyruq beradi.Shundan ko’rinib turibdiki Buxoro vohasi juda ulug’ shahar sanaladi. O’rta osiyo hududiga islom dini tarqalgandan so’ng Buxoro shahrida rivoj topadi shu sabab bugungu kunda Buxoro shahri islom dining gumbazi sanaladi. Buxoro vohasi toponimikasiga keladigan bo’lsak bugungi kunda ham aynan Buxoroning ko’pgina ko’chalariga va qishloqlariga buyuk tarixiy shaxslarning nomlari berilganligiga guvoh bo’lamiz.Shu sabab ham Buxoro vohasi toponomiyasini o’rganish biz muxum sanaladi.