“Давлат бюджети” фани 3-мавзу: “Давлат бюджети даромадлари тизими”

Давлат бюджетининг даромадлари мамлакат ялпи ички (миллий) маҳсулотини тақсимлаш ва қайта тақсимлаш умумий жараёнининг элементларидан бири бўлиб, улар оралиқ (транзит) характерга эга. Улар юридик ва жисмоний шахсларга тегишли бўлган даромадлар ва жамғармаларнинг бир қисмини бюджетга ўтказилиши натижасида вужудга келади ва бюджетга бориб тушувчи турли солиқлар, тўловлар, йиғимлар, божлар ва ажратмалардан иборат.

• Давлат бюджетининг даромадлари мамлакат ялпи ички (миллий) маҳсулотини тақсимлаш ва қайта тақсимлаш умумий жараёнининг элементларидан бири бўлиб, улар оралиқ (транзит) характерга эга. Улар юридик ва жисмоний шахсларга тегишли бўлган даромадлар ва жамғармаларнинг бир қисмини бюджетга ўтказилиши натижасида вужудга келади ва бюджетга бориб тушувчи турли солиқлар, тўловлар, йиғимлар, божлар ва ажратмалардан иборат.

Бюджет даромадларини шакллантириш жараёнининг қуйидаги принципларга асосланиши мақсадга мувофиқдир:

• солиқларнинг бюджетга олиниши мамлакат миллий бойлиги манбаларининг тугашига олиб келмаслиги керак;
• солиқлар уларни тўловчилар ўртасида тенг (адолатли) тақсимланмоғи лозим;
• солиқларнинг ишлаб чиқарувчилар айланма фондлари ҳажмига таъсир кўрсатмаслиги;
• солиқларнинг соф даромадга нисбатан ҳисобланиши;
• давлат учун солиқларнинг ундирилиши иложи борича арзонроқ бўлиши лозим;
• солиқларнинг ундирилиш жараёни хусусий секторни сиқиб чиқармаслиги керак;
• субъектларнинг мустақил фаолият кўрсатишига риоя этиш (шароит яратиш).

Давлат бюджети даромадлари манбалари

Солиқли даромадлар

• мамлакат солиқ қонунчилигига мувофиқ умумдавлат солиқлари ва йиғимлари, маҳаллий солиқлар ва йиғимлар, божхона божлари, бож йиғимлари ва бошқа бож тўловлари, давлат божи, пеня ва жарималардан иборат

Солиқлар мажбурий пуллик тўловни ифода этувчи пул муносабатларини билдиради, бу муносабатлар солиқ тўловчилар (юридик ва жисмоний шахслар) билан солиқни ўз мулкига айлантирувчи субъект сифатида давлат ўртасида содир бўлади.

• Солиқлар мажбурий пуллик тўловни ифода этувчи пул муносабатларини билдиради, бу муносабатлар солиқ тўловчилар (юридик ва жисмоний шахслар) билан солиқни ўз мулкига айлантирувчи субъект сифатида давлат ўртасида содир бўлади.