Debitorlik qarzlarini aylanuvchanligi va unda ta’sir e’tuvchi omillar tahlili, qarzlarni kamaytirish imkoniyatlari

12.3.1. Turli debitor va kreditorlar bilan hisob-kitoblar tahlilining axborot manbalari
Turli debitor va kreditorlar bilan hisob-kitoblar tahlilining axborot manbalari:

• 
  150 “Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilar bilan hisob-kitoblar” schyoti;
  
• 
  170 “Kamomadlarga doir hisob-kitoblar” schyoti;
  
• 
  172 “To‘lovlarning maxsus turlariga doir hisob-kitoblar” schyoti;
  
• 
  173 “Budjet tulovlariga doir hisob-kitoblar” schyoti;
  
• 
  178 “Boshqa debitorlar va kreditorlar bilan hisob-kitoblar” schyoti;
  
• 
  179 “Rejali to‘lovlar tartibidagi hisob-kitoblar” schyoti;
  
• 
  236 “Bolalar tashkilotini saqlashga ota-onalarning mablag‘lari” schyoti.
  

Turli debitorlar va kreditorlar bilar hisoblashishlar holati tahlil.

Budjet tashkilotlarida debitorlik va kreditorlik qarzlar to‘g‘risida ma’­lu­mot tashkilotning hisobot davri oxiriga budjet va budjetdan tashqari mab­lag‘lari hisobidan mavjud qarzlari to‘g‘risidagi axbarotni umlashtirish va tahlil qilish uchun xizmat qiladi. Hisobotning “debitorlik qarzdorlik” qismida kreditorlik qarzlar ko‘rsatiladi.

Debitorlik va kreditorlik qarzlar to‘g‘ri silagi hisobotning “Jami qarzdor-lik” ustuni bo‘yicha tashkilotning budjet va bdjetdan tashqari mablag‘lari hisobidan tegishli xarajat moddalari bo‘yicha hisobot davrining oxiriga mavjud debitorlik va kreditorlik qarzlarining jami summasi ko‘rsatiladi.
“Budjet hisobidan” ustuni bo‘yicha “Jami qarzdorlik” ustunida ko‘rsa-tilgan summaning budjet hisobiga vujudga kelgan qismi “Budjetdan tashqari mablag‘lar hisobidan” ustuni bo‘yicha esa tashkilotning budjetdan tashqari mablag‘lari hisobiga vujudga kelgan qismi ko‘rsatiladi.
Agarda yuzaga kelgan debitorlik qarzni budjet va budjetdan tashqari mablag‘lari hisobiga aniq ajratishga imkoni bo‘lmasa, u holda ushbu debitorlik qarz budjet hisobidan o‘tkazilgan mablag‘ doirasida xrajatlar tasnifi-ning tegishli moddasi bo‘yicha budjet hisobidan ko‘rsatiladi. Debitorlik qarz-larini qolgan (budjetdan oshgan) qismi xarajatlar tasnifining tegishli moddasi bo‘yicha budjetdan tashqari mablag‘lar hisobiga yoziladi.
Agarda yuzaga kelgan kreditorlik qarzni budjet va budjetdan tashqari mablag‘lar hisobiga aniq ajratishni imkoni bo‘lmasa, u holda ushbu kreditorlik qarz xarajatlar tasnifining tegishli moddasini budjet bo‘yicha qoldiq limit mablag‘ idoirasi bo‘yicha mazkur xarajatlar tasnifining tegishli moddasi bo‘yicha budjet hisobidan ko‘rsatiladi. Kreditorlik qarzni qolgan (budjetdan oshgan) qismi xarajatlar tasnifining tegishli moddasi bo‘yicha budjetdan tashqari mablag‘lar hisobiga yoziladi.
“Shuningdek muddati o‘tgan qarzdorlik-jami” ustunida “Jami qarzdorlik” ustunida ko‘rsatilgan qarzdorlik muddati o‘tkazib yuborilgan, qonun hujjat-larida belgilangan muddatlarda undirilmagan qarzning umumiy summasi, “Budjet hisobidan” ustunida budjet mablag‘lari hisobiga vujudga kelgan qismi “Budjetdan tashqari mablag‘lar hisobidan” ustunida esa tushkilotning budjet-dan tashqari mablag‘lari hisobiga vujudga kelgan qismi ko‘rsatiladi.

O‘zbekiston Respublikasi Davlat Budjetdan mablag‘ bilan ta’minlanadigan tashkilotlarning oylik, choraklik va yilik buxgalteriya hisobotlarining tuzish, tasdiqlash hamda taqdim qilish bo‘yicha qoidalarga 3-ilova

hamda taqdim qilish bo‘yicha