Деформация ва кучланганлик холати



Download 144,92 Kb.
bet1/2
Sana08.04.2022
Hajmi144,92 Kb.
#536375
  1   2
Bog'liq
ва кучланганлик холати (aim.uz)


Aim.uz

Деформация ва кучланганлик холати.
Режа:
1.Кучланганлик холатлари .
2. Чузилишда кия кесимларда кучланишлар хисоблаш.
Конструкция элементларига таъсир этувчи ташки кучлардан унинг хар бир нуктаси кучланганлик холатида булади. Нуктада кучланганлик холатини аниклаш учун жисмдан кичик (тетраэдр) элемент ажратамиз. Кубнинг кирралари буйлаб xyz координата укларини урнатамиз. Кубнинг томонларидаги кучланишларни мос равишда рx, рy, рz деб белгилаймиз. Бу кучланишларни хам мос равишда узаро перпендикуляр ташкил этувчиларга ажратиб, кучланганлик холатини (10-шакл)



кучланиш тензори билан ифодалаш мумкин. Бу кучланишлардан факат бир тугри чизикда етувчи (масалан ) кучланишгина нолдан фаркли булса бундай кучланиш холатига чизикли кучланиш холати дейилади. Агар бир текисликда ётувчи (масалан, , , хy, yx ) кучланишларгина нолдан фаркли булса, бундай кучланиш холатига текис кучланиш холати дейилади. Агар бирорта хам текисликдаги кучланишлар нолга тенг булмаса ,кучланганлик холати фазовий кучланганлик холати дейилади.



10-шакл.
Чузилиш ва сикилишда стерженларнинг кия кесимларида хосил буладиган кучланишлар.
Бир жинсли брус Р куч таъсирида чузилсин. Брус чизикли кучланганлик холатида булади(11- шакл,а). Чузилган стерженнинг кундаланг mk(х уки) кесими билан бурчак хосил килувчи mn(х1 уки) текислик билан кесамиз. mn текисликнинг N нормали стержен уки билан бурчак хосил килади (11-шакл,б).

11-шакл.

Стерженнинг кундаланг mk кесим юзини F, mn кесим юзини F билан белгилаймиз.



mn кесимдаги кучланиш- р Р кучга параллел булади.
(22)


- mk кесимнинг нормал кучланиши.
р кучланишни узаро перпендикуляр , ташкил этувчиларга ажратамиз.
(23)
Агар ташки нормал томонга борса мусбат, акс холда манфий. Ташки нормални уринма кучланиш томонга йуналтириш учун уни соат стрелкаси йуналишида бурсак, уринма кучланиш мусбат, акс холда манфий. (23) дан куринадики =0, =900 да уринма кучланиш нолга тенг. Лекин =900 да нормал кучланиш хам нолга тенг.
уринма кучланиш нолга тенг булган юзаларга бош юзалар деб аталади. Бу юзаларга таъсир этувчи кучланишлар бош кучланишлар дейилади.

ТЕКИСЛИК КУЧЛАНГАНЛИК ХОЛАТИ.


Режа.

  1. Кия кесимда кучланиш хисоблаш.

  2. Уринма кучланишларнинг жуфтлик конунини.

Текис кучланганлик холатида уринма ва нормал кучланишлар нолга тенг булган юзани шакл текислиги билан устма- уст куйиб dx dy dz элементар булакча ажратамиз. Элементар булакчанинг ихтиёрий  бурчакли кия кесимида хосил буладиган уринма ва нормал кучланишларни хисоблашни урганайлик dx,dy юзачалардаги х, у, ху , ух кучланишлар берилган булсин(12-шакл) .

12-шакл.
АВС томонларига таъсир этувчи кучланишларни мос юзаларга купайтириб,таъсир этувчи кучларни хисоблаймиз.


Тх= yxdxdz ; Nx= xdydz

Ty= xydydz ; Ny= ydxdz (24)


T = dsdz ; N = dsdz


АВС элементнинг мувозанат шартидан , кучланишларни хисоблаймиз.




X=Nx+Ty -N cos - T sin =0 (25)
Y=Ny+Ty- N sin + T cos =0 (26)
M0(Fk)= - Tx dy/2 – Ty dx/2 = 0 (27)
(27) тенгламадан ху =- ух ни хосил киламиз.Бу уринма кучланишларни жуфтлик конуни ифодалайди.
(24) ифодаларини (25), (26) га куйиб соддалаштирамиз, бунда куйидагиларни хисобга оламиз
dy / ds = cos ; dx / ds = sin


x cos + yx sin - cos – sin = 0 (28)
y sin + xy cos - sin – cos = 0 (29)

(28) тенгламани икки томонини cos га,(29)тенгламани sin га купайтириб хадма-хад кушиб ни , сунгра (28) тенгламани sin га ,(29) тенгламани (- cos) га купайтириб кушиб аниклаймиз :




= x cos 2 + y sin 2 + xy sin 2
(30)
= ( x y ) sin 2 /2– xy cos 2

Агар АВ,ВС юзалар бош юзалар булса (30) формулага х= 1; у= 2; ху=0 куйиб бош юзалардаги кучланишлар билан ихтиёрий юзалардаги кучланишларни аниклаймиз.


= 1 cos 2 + 2 sin 2
= ( 1 2) sin 2 / 2 (31)

АС кия кесимга перпендикуляр булган =90+ бурчакли кия кесимдаги кучланишларни хисоблайлик.


= 1 cos 2 + 2 sin 2 = 1 sin 2 + 2 cos 2
= ( 1 2) sin 2 / 2= - ( 1 2) sin 2 /2 (32)

(31), (32) дан


+ = 2+ 1 =const (33)
тенглик келиб чикади.
Демак узаро перпендикуляр юзалардаги нормал кучланишлар йигиндиси узгармас катталикдир.
Назорат саволлари.

  1. Кандай кучланганлик холатларини биласиз?

  2. Кия кесимда кучланиш кандай хисобланади?

  3. Текис кучланиш холат деб нимага айтилади?

  4. Уринма кучланишларнинг жуфтлик конунини тушунтиринг.

БОШ КУЧЛАНИШЛАР. БОШ ЮЗАЛАР


Режа

  1. Бош юзалар холатини аниклаш .

  2. Бош кучланишларни хисоблаш .

  3. Энг катта уринма кучланишларини хисоблаш.

Конструкция элементларининг барча юзаларида(нукталарида) кучланишлар хисоблаш зарурати булмасдан энг катта ва энг кичик кучланишларни хисоблаш ва бу кучланишлар билан мустахкамликка текшириш етарлидир. Шу максадда бош кучланишларни ва улар куйилган бош юзаларни аниклайлик.
Функцияни экстримумига эришиш шартини эсланг. Экстремумга эришиш шартидан
тенгликни хосил киламиз.
Бундан = 0 да
y
(34) да = 0 бош юзанинг холатини аникловчи бурчакдир.
Бош юзаларнинг холати x, y таъсир этаётган АВ, ВС юзалар-ни 0 бурчакка соат стрелкаси йуналишига ( 0<0), 0 бурчакка соат стрелкаси йуналишига тескари ( 0>0) бураш билан аникланади.
(13-шакл).

13-шакл.
(30)формуладан фойдаланиб бош кучланишларни аниклаш мумкин бунда, тригонометрик айниятлардан фойдаланамиз.
(35)



Download 144,92 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish