Dialektologik amaliyot

Leksikologiya :
Emotsional so`zlar: voy . iiii, tavba , astag’furillo ,voy o`lay ,
Maqtov so`zlar : balli , barakalla , yasha , esi ko`p-da , ona qizim.
Qarg`ish so`zlar : padarla`nat (padaringga la`nat ) , afting qursin , hayvon, kuydirgi, mol , beti qara.
Uy- ro`zg`or buyumlarining nomlari: satil,lagan, tovoq, oftoba.
O`yin nomlari va ularning ta`rifi:
Happak
Happak –bu o`yin asosan qiz bolalar tomonidan o`ynalgan. Bunda qiz bolalar beshta toshni tanlashgan va o`yin oxirigacha shu beshta toshdan foydalanib o`ynalgan. O`yin boshida beshta tosh yerga yayratilgan. Ishtirokchi beshta toshdan bittasini qo`liga olgan, qolgan to`rttasini esa yerga tashlagan va qo`lidagi bitta toshni tepaga otib, yerda turgan to`tta toshni olishga harakat qilgan. Bu o`yinni birinchi bosqichi – ya`ni birtosh bo`lgan. O`yinning ikkinchi qismi ikki tosh deb nomlanib, bunda ikta tosh tepaga otilib, yerda qolgan uchta tosh olingan. O`yinning uchinchi qismi uchtosh deb nomlanib, bunda uchta tosh tepaga otilib, yerda qolgan ikkita tosh olingan. O`yinning to`rtinchi qismi to`rttosh deb nomlanib, bunda to`rtta tosh tepaga otilib, yerda qolgan bitta tosh olingan. Bu bosqichdan o`tib olgan ishtirokchi, bitta toshni tepaga otib, "qatiq" deb yerni qo`li bilan bir marta ishqalagan. Tosh yana yayratilgan. Qo`l darvoza shakliga keltirilgan, ya`ni ko`rsatkich barmoq o`rta barmoqning ustiga chiqarilgan va bosh barmoq hamda o`rta barmoqni orasidan yerga yayratilgan toshlar kiritilgan. Bu o`yinning qiziq tomoni shundaki, ishtirokchining raqibi bu shartga kelganda bitta bo`ri toshni tanlaydi. Odatda bo`ri tosh darvozaga kiritilishi qiyin bo`lgan joydan tanlanadi. Bundan ko`zlangan maqsad raqib yengilishi kerak. Bo`ri toshdan qolgan to`rtta tosh darvozadan kiritiladi. Eng so`nggida bo`ritosh kiritiladi. Agar ishtirokchi bo`ritoshni kirgiza olmasa demak, ishtirokchi mag`lub bo`lgan bo`ladi. O’yinda yana shunaqa shart borki, bunda ishtirokchi qo`lidagi beshta toshni tepaga otib, tosh tushguncha qo`lini chappa holatga keltirib
ushlab olish kerak bo`ladi. bu bir qo`l deb nomlanadi. Bu bosqichdan o`tgandan so`ng ikki qo`l bosqichini amalga oshirish kerak bo`ladi. bunda beshta tosh yuqoriga otilib, tosh tushguncha qo`l chappa holatga keltirilib, toshni ushlab olish kerak bo`ladi. Shu bilan o`yin o`z nihoyasiga yetadi.
Chillik
Chillik – bu o`yin o`gil bolalar tomonidan o`ynaladi. Chillik o`yinida oddiygina cho`pdan foydalaniladi. Ishtirokchilar bitta chuqurcha qazishadi. O`sha chuqurchaga cho`pni yotqizishadi. Ishtirokchilardan biri o`zining qo`lidagi cho`p bilan chuqurchadagi cho`pni tepaga ko`tarib, qo`l uzmagan holda boshqa ishtirokchiga cho`pni uzatadi va shu tariqa cho`p uzatilib to yerga tushib ketmaguncha o`yin davom etadi. Bu o`yinda cho`p bilan cho`p urib o`ynaladi va buning natijasida chil-chil degan ovoz chiqadi. Shuning uchun ham bu o`yin chillaki deb nomlanadi.