Dielektrik materiallar va ularning xossalari reja: Dielektrik materiallarning turlari Dielektrik materiallarning asosiy xossalari

Qattiq dielektriklar uchun ionli elektr o’tkazuvchanlik xarakterli hisoblanadi. Qizdirish yoki yoritishida, radiatsiya ta’sirida, kuchli elektr maydon ta’sirida avvaliga bunday dielektriklardagi defektlar va aralashmalar ionlashadi. Shu yo’l bilan hosil qilingan ionlar past haroratli dielektriklardagi elektr o’tkazuvchanlik sohasini aniqlaydi.

Qattiq dielektriklar uchun ionli elektr o’tkazuvchanlik xarakterli hisoblanadi. Qizdirish yoki yoritishida, radiatsiya ta’sirida, kuchli elektr maydon ta’sirida avvaliga bunday dielektriklardagi defektlar va aralashmalar ionlashadi. Shu yo’l bilan hosil qilingan ionlar past haroratli dielektriklardagi elektr o’tkazuvchanlik sohasini aniqlaydi.

Kattaroq intensiv ta’sirlarda dielektrikda materialni asosiy zarrachalari ionlashadi. Shu vaqtda solishtirma o’tkazuvchanlik harorat ortishi bilan kata tezlik bilan sodir bo’ladi asosiy zarralarni ionlashuvi vaqtida paydo bo’ladigan ionlarni soni defektlar va aralashmalardagi ionlashuvidan kata bo’ladi. Asosiy zarralarni faollashtirish energiyasi katta bo’ladi, elektr o’tkazuvchanlikni bu sohasi yuqori haroratli xususiy deyiladi.

Dielektriklardagi sirt elektr o’tkazuvchanligi material sirtini ifloslantiruvchi komponentlarni adsorbsiyalash xususiyati bilan aniqlanadi, xususan namlikni atrof muhitda mavjud atmosferada.

3. Dielektrik isroflar

Gazlarda dielektrik isrof asosan elektr o‘tkazuvchanlik hisobiga sodir bo‘ladi. Gazlarning elektr o‘tkazuvchanligi juda kichik bo‘lganligi uchun ularda qiymati ham kichik bo‘ladi.

Qutbsiz suyuqliklarda dielektrik isroflar o‘tkazuvchanlik tufayli sodir bo‘ladi.

Qutbli suyuqliklarda esa bu isrof o‘tkazuvchanlikdan tashqari dipol–relaksatsiya qutblanishi hisobiga sodir bo‘ladi. Suyuqliklarda dielektrik isrof qiymati ularning qovushqoqligiga ham bog‘liqdir. Suyuqlik nisbatan bo‘lsa, malekulalar elektr maydon ta’sirida o‘z holatini o‘zgartirishga ulgurmaydi. Bu holda dielektrik isrof juda kam bo‘ladi. Agar suyuqlik juda suyuq bo‘lsa, bunda molekulalar maydon ta’sirida o‘z o‘rnini deyarli ishqalanishsiz o‘zgartiradi. Suyuqlik o‘rta qovushqoqlikka ega bo‘lganida undagi dielektrik isrof ancha yuqori bo‘ladi va uning ma’lum bir qiymatida maksimumga erishadi.