Din psixologiyasining asosiy tushunchalari

7) Dindor- o’z tasavvurida o’zini toat-ibodatga oid harakatlar orqali iloxiy kuch bilan bevosita aloqa bog’lovchi shahs.

8) Ortodoksal- (izchil, sobitqadam ) dunyoviy hokimyatga tobe bo’lgan sharqiy xristianlar shunday atalgan.

9) Personifikasiya – antropopatizm tabiat xodisalari va kuchlari obyektlari, mavxum tushunchalar inson ruxiyatining xususiyatlarining haqiqiy yoki hayoliy dunyodagi tabiiy xodisalarga nisbatlash.

10) Shomonlik. Shomon so’zi tunguscha so’z bo’lib «jazavali kishi» degan ma’noni anglatadi. Bu so’z keyinchalik butun sibirga, so’ngra Evropaga tarqalib, xalqaro atamaga aylangan.

Shomonlik ibtidoiy jamoa tuzumi emirilayotgan davrda jahonning bir talay xalqlarida vujudga kelgan eng qadimgi binlardan biridi, bu dinning ruhoniysi shomon hisoblanadi. Shomonlar о ’z qavmlariga, odam yaxshi va yovuz arvohlar panohida, homiyligida yashaydi, odamning sog’ligi, baxti va taqdiri shularning qo ’lida deb tushuntiradilar.

Shomonlar odamlar va ruhlar o’rtasida vositachilik qilaolish qudratiga ega bo’lgan kishilardir. Ular kelajakni oldindan aytib berish, uzoq joylardagi voqealarni bilish, kasalliklarni daf etish, tabiat hodisalarini о ’zgartirish, marhumlarni narigi dunyoga kuzatib borish kabi hislatlarga ega bo ’Igan ruhoniylardir. Ular g’ayritabiiy qobiliyatga ega bo’lib, ashula aytish, raqsga tushish, nog’ora, childirma chalish yo’li bilan jazavaga tushib, yovuz va saxiy ruhlar bilan bevosita munosabatda bo ’laolganliklari uchun kasalliklarni davolash, fol boqish va boshqa amallarni bajarishgan.

• 
  Shomonlar odamlar va ruhlar o’rtasida vositachilik qilaolish qudratiga ega bo’lgan kishilardir. Ular kelajakni oldindan aytib berish, uzoq joylardagi voqealarni bilish, kasalliklarni daf etish, tabiat hodisalarini о ’zgartirish, marhumlarni narigi dunyoga kuzatib borish kabi hislatlarga ega bo ’Igan ruhoniylardir. Ular g’ayritabiiy qobiliyatga ega bo’lib, ashula aytish, raqsga tushish, nog’ora, childirma chalish yo’li bilan jazavaga tushib, yovuz va saxiy ruhlar bilan bevosita munosabatda bo ’laolganliklari uchun kasalliklarni davolash, fol boqish va boshqa amallarni bajarishgan.
  
• 
  Tajribali shomonlar odamda iste’odoli ginozchi, folbin, ko’zboylog’ich, qo’shiqchi, shoir, baxshilar bo’lishgan. Ular bemalol ruhlami chaqiraolar, ularga iltimoslar, iltijolar qilar, xatto ular bilan kurashaolar edilar. Shomonlar urug’- qabilaning obro’li homiysi, qo’riqchisi, mhi bo’lganlar.
  
• 
  Shomonlikka da’vogar bo’lgan odam «shomonlik kasali»ga yo’liqishi, xususan ruhiy kasalga uchrashi kerak. Ruhlar bunday odamni o’ldirib, so’ng boshqa qiyofada, boshqa sifatda tiriltirib, qaytadan yaratadilar. Shomonlik iqtidori nasliy hisoblangan.
  

Nazorat uchun savollar:

• 
  Nazorat uchun savollar:
  
• 
  Din psixologiyasi o’zi nima ?
  
• 
  Dinning vujudga kelishi qanday ?
  
• 
  Dastlabki diniy e’tiqodlar qanday paydo bo’lgan ?
  
• 
  Diniy tasavvurlar shakli qanday ?
  

Foydalanilgan adabiyotlar:

Foydalanilgan adabiyotlar:

• 
  M.Isaqova “Sotsial psixologiya”. Farg’ona – 2020.
  
• 
  www.wiki.arxiv.uz
  

http://fayllar.org