Дискрет тузилмалар

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
ОЛИЙ ВА ЎРТА МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ
МУҲАММАД АЛ-ХОРАЗМИЙ НОМИДАГИ ТОШКЕНТ АХБОРОТ ТЕХНОЛОГИЯЛАРИ УНИВЕРСИТЕТИ

“ТАСДИҚЛАЙМАН” ТАТУ ЎИ проректори ___________Ш.Садуллаева 202___ йил“___”___________ Олий ва ўрта махсус таълимвазирлиги ______________________ 202__йил “___” ________ Рўйхатга олинди: № BD–5330500

Рўйхатга олинди: № BD–5330500

ДИСКРЕТ ТУЗИЛМАЛАР
ФАН ДАСТУРИ

Билим соҳаси:	300 000	–	Ишлаб чиқариш ва техник соҳа
Таълимсоҳаси:	330 000	–	Компьютер технологиялари ва информатика
	350000	–	Алоқа, ахборотлаштириш ва телекоммуникация технологиялари
Таълимйўналишлари:	5330300	–	Ахборотхавфсизлиги
	5330500	–	Компьютер инжиниринги ( Компьютер инжиниринги, АТ-Сервис, Мультимедиатехнологиялари, Телевизион технологиялар)
	5330600	–	Дастурий инжиниринг
	5330700	–	Ахбороттехнологияларинингдастурийтаъминоти
	5330800	–	Дастурланувчимобилтизимлар
	5330900	–	Сунъий интеллект
	5350100	–	Телекоммуникация технологиялари (“Телекоммуникациялар”, “Телерадиоэшиттириш”, “Мобильтизимлар”)
	5350200	–	Телевизионтехнологиялар (“Аудиовизуалтехнологиялар”, “Телестудия тизимлариваиловалари”)
	5350300	–	Ахборот-коммуникация технологиялари соҳасидаиқтисодиётваменежмент
	5350400	–	Aхборот-коммуникация технологиялари соҳасида касб таълими
	5350500	–	Почта алоқаси технологияси
	5350600	–	Кутубхона-ахборот фаолияти
	5232800	–	Электрон тижорат

Тошкент – 202

Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2020 йил “___” _____даги ___ -сонли буйруғининг ___ -иловаси билан фан дастури рўйхати тасдиқланган.
Фан дастури Олий ва ўрта махсус, касб-ҳунар таълими йўналишлари бўйича Ўқув-услубий бирлашмалар фаолиятини Мувофиқлаштирувчи Кенгашнинг 20__ йил “___”_________ даги ____ -сонли баённомаси билан маъқулланган.
Фан дастури Муҳаммад ал-Хоразмий номидаги Тошкент ахборот технологиялари университетида ишлаб чиқилди.

Тузувчилар:
Абдурахманова Ю.М.	–	“Алгоритмлаш ва математик моделлаштириш” кафедраси мудири, техника фанлари номзоди, доцент
Мирзаев А.Н.	–	«Алгоритмлаш ва математик моделлаштириш» кафедраси доценти, физ.-мат. фанлари номзоди
Рахимова Ф.С.	–	«Алгоритмлаш ва математик моделлаштириш» кафедраси катта ўқитувчиси
Тақризчилар:
Қобулов А.В.	–	ЎзМУ “Ахборот хавфсизлиги” кафедраси профессори, техника фанлари доктори
Джуманов Ж.Х.	–	ТАТУ “Компьютер тизимлари” кафедраси мудири, техника фанлари доктори, профессор

Фан дастури Муҳаммад ал-Хоразмий номидаги Тошкент ахборот технологиялари университети Услубий кенгашида кўриб чиқилган ва тавсия қилинган (20__ йил “__”________даги “____” – сонли баённома)

1. 
   Ўқув фанининг долзарблиги ва олий касбий
   

таълимдаги ўрни
Бакалавриат босқичидаги талабаларнинг илмий-техникавий дунёқарашини шакллантириш, замонавий техника воситалари билан таништириш ҳамда ундан фойдаланишга замин яратиш учун уларга математик фанларни ўргатиш талаб қилинади. Жумладан, дискрет тузилмалар фанини ўқитиш бугунги кун талабига жавоб берадиган мутахассисларни тайёрлашда муҳим ҳисобланади. Дастур дискрет тузилмаларкурси қисмлари ва мавзуларининг асосий мазмунларини ўз ичига олади ҳамда фан бўйича мавзуларнинг изчиллиги ва тўлалигини таъминлайди.
Дискрет тузилмаларфани математик ва табиий-илмий фанлар блокига киритилган курс ҳисобланиб, бакалавриат 2-курс талабаларига ўқитилиши мақсадга мувофиқ. Мазкур фан “Эҳтимоллар назарияси ва математик статиcтика”, “Математик моделлаштириш”, “Схемотехника”, “Рақамли қурилмаларнинг математик ва мантиқий асослари”, “Ахборот хавфсизлиги”, “Мобиль алоқа тизимлари” каби фанларнинг назарий ва услубий асосини ташкил қилиб, ўз ривожида ушбу фанлар учун замин бўлиб хизмат қилади.
Фан дастури “Таълим тўғрисида"ги ҳамда “Кадрлар тайёрлаш Миллий дастури тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси қонунларига мувофиқ равишда тузилди. Ушбу дастур таълим йўналишлари бўйича бакалаврлар тайёрлаш мазмуни ва савиясининг мажбурий минимумига бўлган талабларга мувофиқ тузилган.


II. Ўқув фанининг мақсади ва вазифалари
Фанни ўқитишдан мақсад – талабаларга дискрет тузилмалар фани бўйича билимларнинг назарий асосларини, дискрет математиканинг асосий тушунчаларини, мантиқий ва алгоритмик фикрлашни, математик кўринишда формаллаштирилган масалаларни ўзлаштира олишни, математик кўринишда формаллаштирилган масалаларни еча олишни, олинган ечимларни таҳлил этишни, дискрет тузилмаларва унинг татбиқлари бўйича ўқув адабиётларини мустақил ўрганишни, дискрет тузилмаларфанига доир асосий тушунчаларнинг мутахассислик фанлари билан боғлиқлигини ўргатиш ҳамда уларни амалиётга татбиқ этиш кўникмасини ҳосил қилишдан иборат.

Ушбу мақсадга эришиш учун фан талабаларни назарий билимлар, амалий кўникмалар ҳамда илмий дунёқарашини шакллантириш вазифаларини бажаради.

Фан бўйича талабаларнинг билим, кўникма ва малакаларига қуйидаги талаблар қўйилади. Талаба:

• 
  дискрет тузилмаларфанига оид билим асослари, асосий тушунчалар, уларнинг амалиётга татбиқи бўйича аниқ тасаввурга эга бўлиши;
  
• 
  дискрет тузилмалар фанига оид билим асосларини, графлар назарияси, математик мантиқ элементлари ва уларга доир қоидалар, тушунчаларни билиши ва улардан амалиётда фойдалана олиши;
  
• 
  талаба дискрет тузилмалар фанига доир масалаларни таҳлил қилиш, уларни мустақил еча олиш кўникмаларига эга бўлиши керак.
  

III.Асосий назарий қисм (маъруза машғулотлари)
Маъруза машғулотларининг тавсия этиладиган мавзулари

1-2-мавзу. Кириш. Дискрет тузилмалар ва уларга мисоллар. Тўпламлар.Қисм тўпламлар
Дискрет тузилмалар. Алгебраик тузилмалар, мисоллар. Тўплам тушунчаси, тўплам элементлари. Тўпламга тегишлилик тушунчаси. Универсал тўплам. Бўш тўплам. Чекли (чексиз) тўпламлар.Хос тўплам. Тўпламларнинг берилиш усуллари
3-4-мавзу. Тўпламлар устида амаллар
Эйлер-Венн диаграммалари.Тўпламларни таққослаш. Тўпламларнинг тенглиги. Тўплам қуввати. Тенг қувватли тўпламлар. Тўпламларнинг хоссалари. Тўпламларнинг бирлашмаси, кесишмаси, айирмаси. Симметрик айирма. Саноқли ва континиум қувватли тўпламлар. Асосий айниятлар.Тўпламларга доир асосий айниятларни тақққослашга доир мисоллар