Диссертация илмий раҳбар: проф. Шамсутдинов Ф

 

 

 

 

III BOB.  O'ZBEKISTONDA 

QIMMATLI 

QOG'OZLAR 

BOZORINING  IQTISODIYOTDAGI  FUNKTSIYASI 

SAMARADORLIGI 

VA 

ROLINI 

OSHIRISHNING 

ASOSIY YO'NALISHLARI................................................... 

 

 

 

69 

 

 

 

 

3.1 

O'zbekistonda 

qimmatli 

qog'ozlar 

bozori 

funktsiyasi 

samaradorligini oshirish............................................................ 

 

69

 

 

3.2 

O'zbekistonda 

qimmatli 

qog'ozlar 

bozori 

rolini 

samaradorligini oshirish masalalari........................................... 

 

73 

 

 

III Bob bo'yicha xulosa............................................................ 

78 

 

 

 

 

 

 

XULOSA VA TAKLIFLAR...................................................  79 

 

 

 

 

 

 

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO'YXATI............  85 

---

3 

 

KIRISH 

Mavzuning  dolzarbligi

.  Mamlakatimizda  amalga  oshirilayotgan  iqtisodiy 

islohotlar  zamonaviy  iqtisodiy  muhit  barpo  etish,  qimmatli  qog'ozlar  bozorini 

rivojlantirishda mavjud muammolarni oldini olish, mamlakatimizda fond bozorini 

mamlakat  iqtisodiyotining  xayotiy  elementi  sifatida  shakllantirish  va  uni 

samaradorligini  oshirish  asosida  xalkaro  printsiplariga    mos  keluvchi    tizimini 

yaratishni taqozo qiladi.   

 So'nggi yillarda O'zbekistonda  fond bozorini isloh qilish va erkinlashtirish 

buyicha Prezident Farmonlari, Vazirlar Mahkamasining Qarorlari va qator boshqa 

me'yoriy  hujjatlar  qabul  qilindi.  Bu  qonun  xujjatlarining  amaliyotga  keng  tatbiq 

etilishi respublika iqtisodiyotiga investitsiya oqimini oshirishga xizmat qiladi.  

Davlatimiz  rahbari  Islom  Karimov  ta’kidlaganidek:

  "

2014  yilda  jalb 

qilingan  investitsiyalar  hajmi  10,9  foizga  o'sdi  va  AQSH  dollari  hisobida  14 

milliard 600 million dollarni tashkil etdi. Bunda jami kapital qo'yilmalarning 21,2 

foizdan  ortig'i  yoki  3  milliard  dollardan  ziyodini  xorijiy  investitsiya  va  kreditlar 

tashkil qildi. Ularning to'rtdan uch qismi to'g'ridan-to'g'ri xorijiy investitsiyalardir. 

To'g'ridan-to'g'ri xususiy investitsiyalarning hajmi 10,3 foizga o'sib, 4 milliard 300 

million  dollarni  yoki  jami  investitsiyalar  hajmining  qariyb  30  foizini  tashkil 

etdi. O'tgan  yili  tijorat  banklarining  investitsiyaviy  faoliyati  ham  kengaydi.  Ular 

tomonidan  1  milliard  700  million  dollar  yoki  2013  yilga  nisbatan  20  foiz  ko'p 

investitsiyalar  yo'naltirildi. Jami  investitsiyalarning  73  foizdan  ortig'i  ishlab 

chiqarish sohasiga va qariyb 40 foizi mashina va uskunalar xarid qilishga sarflandi. 

2014  yilda  iqtisodiyotimizning  etakchi  tarmoqlarida  zamonaviy  yuqori 

texnologiyalarga  asoslangan  uskunalar  bilan  jihozlangan,  umumiy  qiymati  4 

milliard  200  million  dollarga  teng  bo'lgan  154  ta  yirik  ob'ekt  foydalanishga 

topshirildi."

1

  Mazkur  dissertatsiya  O'zbekiston  qimmatli  qog'ozlar  bozorining 

milliy iqtisodiyotdagi o'rni, ahamiyati, roli va funktsiyalarning taxlilini o'rganishga 

bag'ishlangan. Ishda O'zbekiston fond bozorining bozor munosabatlari shakllanish 

                                                 

1

  Karimov  I.A.  2015  yilda  iqtisodiyotimizda  tub  tarkibiy  o'zgarishlarni  amalga  oshirish,  modernizatsiya  va 

diversifikatsiya jarayonlarini izchil davom ettirish hisobidan xususiy mulk va xususiy tadbirkorlikka keng yo'l ochib 

berish – ustuvor vazifamizdir. –T.: “O'zbekiston”, 2015. 5-bet 

---

4 

 

jarayonidagi xolat va rivojlanish istiqbollari ta'sir etuvchi omillar bilan  birgalikda 

kompleks tarzda o'rganilgan. 

Mamlakatimizda  amalga  oshirilayotgan  iqtisodiy  isloxotlar  aktsionerlik 

kapitalining 

rivojlanishi, 

moliya 

bozoridagi 

yangi 

qayta 

taqsimlovchi 

mexanizmlarning  shakllanishi,  qimmatli  qog'ozlar  bozorining  faoliyat  yuritish 

masalalari va uning iqtisodiyotagi rolini tadqiq qilish muxim ahamiyat kasb etadi. 

Shu bilan birga O'zbekiston uchun xozirgi kundagi dolzarb muammolardan bo'lgan 

iqtisodiyotning  modernizatsiyasi,  investitsiyalarni  jalb  qilish  va  sanoat  o'sishini 

ta'minlash masalalarini hal qilishda qimmatli qog'ozlar bozorining rolini, bu borada 

uning bajaradigan funktsiyasini o'rganish ayniqsa muhim xisoblanadi.