Drasi boshlang’ich sinflarda integratsiyalashgan ta’lim

III.O‘quvchilarni dars mavzusi, maqsadi, borishi jarayoni bilan tanishtirish.

O‘qituvchi o‘quvchilarning fanlararo aloqadorlikka oid bilimlarini baholagandan so‘ng, ularni eng avvalo, “Tabiatshunoslik” va “Ona tili” o‘quv fanlaridan o‘zlashtirgan bilimlarini aniqlaydi. So‘ngra o‘quvchilarni dars mavzusi, maqsadi, “Kichik guruhlarda ishlash”metodining ta’lim jarayonida o‘rni,shuningdek, o‘quvchilarni guruhlarga ajratib, bajariladigan o‘quv topshiriqlari bilan tanishtiradi.

3. 
   Yangi mavzuni o’rganish: Aziz o‘quvchilar! Bugungi “Suvni muhofaza qilish va tejash” (Tabiatshunoslik, 3-sinf) mavzusini “Ona tili” (2-sinf) darstligidagi “So‘z tarkibi” mavzusining 152-mashq topshirig‘ini fanlararo vertikal bog‘lash asosida olib boramiz. Mazkur mavzuni o‘rganishda “Kichik guruhlarda ishlash” metodi orqali sinf guruhlarga bo‘linib har bir guruhga mavzuni yorituvchi muammoli savollar beriladi.
   

Tabiatshunoslikka (3-sinf) oid savollar:

1- guruhga: Okean va dengiz bir-biridan qanday farq qiladi? Ularni globusdan ko‘rsating?

2- guruhga: Okean va dengiz suvlarini nima uchun ichib bo‘lmaydi?

3- guruhga: Tabiat qanday yo‘llar bilan muhofaza qilinadi?

4- guruhga: Qo‘riqxonalar haqida ma’lumot bering?

Ona tili (2-sinf)ga oid savollar:

1- guruhga: Suv- tiriklik manbayi deganda nimani tushunasiz?

2- guruhga: Bizning mamlakatimizda hayvon va o‘simliklarni qo‘riqlash qanday yo‘lga qo‘yilgan?

3- guruhga: Undan odamlar, hayvonlar, qushlar, bog‘lar, ekinzorlar qanday maqsadda bahra oladi?

4-guruhga: Bolalar, suvdan tejamkorlik bilan foydalanish deganda nimani tushunasiz?

O‘quvchilarning fikrlari tinglanadi va tahlil qilinadi. O‘qituvchi qo‘shimcha ma’lumotlar beradi.

Darhaqiqat, odamlarning tabiatga ta’siri ortib, tabiat boyliklarining, hayvon va o‘simliklarning yo‘qolib ketish hafi paydo bo‘ladi. Shu sababli tabiatni muhofaza qilish chora tadbirlari ko‘rilmoqda Masalan; yer usti va yer osti boyliklaridan oqilona, tejab-tergab foydalanish, o‘rmon daraxtlarini terab kesish va o‘rniga boshqasini ekish, hafini oldini olish maqsadida “Qizil kitobga” kiritish ishlari olib borilmoqda.

Tabiatshunoslik darstligidagi “Suvni muhofaza qilish va tejash” mavzusini, “Ona tili” darstligidagi “So‘z tarkibi” mavzusining 152-mashq topshirig‘ini fanlararo vertikal bog‘lash asosida o‘zaro bog‘lab unda tabiat uning ahamiyati, suv hayot manbai haqida ma’lumotlar beriladi. Shuningdek, o‘simlik va jonivorlarni asrash uchun mamlakatimizda 9 ta qo‘riqxona va 3 ta milliy va tabiiy bog‘lar barpo etilgani tushuntiriladi.

Demak, “Tabiatshunoslik” darsligidagi “Suvni muhofaza qilish va tejash” mavzusi, “Ona tili” darstligidagi “So‘z tarkibi” mavzusining 152-mashq topshirig‘i mavzusiga mos kelishi mavzulararo misollarda tushuntirilib, tabiatdagi barcha narsalarning bir-biri bilan uzviy bog‘liqligi, o‘zaro aloqadorligi, shuningdek tabiatni asrash, uni muhofaza etish borasidagi ekologik bilimlar rivojlantirilib boriladi.

3. 
   Yangi mavzuni mustahkamlash. “Tabiatshunoslik” darsligidagi “Suvni muhofaza qilish va tejash” mavzusi, “Ona tili” darstligidagi “So‘z tarkibi” mavzusining 152-mashq topshirig‘i mavzusi bo‘yicha xulosalar chiqariladi va quyidagi savollar beriladi.
   

5. 
   Tabiatni nima uchun muhofaza qilish zarur bo‘lib qoldi?
   
6. 
   Tabiat boyliklaridan oqilona foydalanish deganda nimani tushunasiz?
   
7. 
   Qo‘riqxonalar qanday maqsadda tashkil etiladi?
   
8. 
   “Qizil kitob” deb qanday kitobga aytiladi.
   
9.