Dunyo jadallik bilan rivojlanayotgan bugungi sharoitda insonlarda jamiyatda mavjud barcha voqelik va hodisalarga nisbatan qiziqish uyg`onadi. Bu esa ularni о`rganishni, tadqiq etishni talab etadi


Siyosatshunoslik hamda davlat va huquq naza



Download 241 Kb.
bet9/13
Sana06.06.2022
Hajmi241 Kb.
#641453
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13
Bog'liq
davlat va huquq nazariaysi faninin

Siyosatshunoslik hamda davlat va huquq nazariyasi. Siyosatshunoslik fani siyosat, uning shakllari, siyosiy jarayonlar va siyosiy birlashmalar, jumladan, partiyalar, siyosiy hokimiyatga va davlat hokimiyatiga erishish vositalari, fuqarolik jamiyati, davlat va shaxsning о`zaro munosabati kabi hodisalarni о`rganadi. Siyosatshunoslik inson siyosiy madaniyatini ijtimoiy-siyosiy munosabatlar tizimi orqali, ya`ni fuqarolarning huquq va erkinliklarini amalga oshirish orqali о`rganadi.
Davlat va huquq nazariyasining siyosatshunoslik fani bilan bog`likdigi har ikkala fanning ham bir obyektni, ya`ni jamiyat siyosiy tizimining muhim elementi bо`lmish davlat va huquqni ilmiy jihatdan tadqiq etishida yaqqol kо`zga tashlanadi. Bunda davlat va huquq nazariyasi davlat va huquqning vujudga kelishi, rivojlanishi, amaliy faoliyatining umumiy qonuniyatlarini о`rgansa, siyosatshunoslik fani davlat va huquqiy siyosatni, aniqrori, jamiyatda yuz berayotgan siyosiy hodisalar va jarayonlarni ya`ni siyosat nazariyasi va amaliyotini о`rganadi. Ularning har ikkalasi bir predmet — davlat va huquqni, davlatning ichki va tashqi siyosatini turli tomonlardan о`rganadi, ilmiy tadqiqotlar natijasida olingan bilimlar bilan bir-birlarini tо`ldiradi. Oqibatda, siyosatshunoslik fani о`zining keng qamrovligiga kо`ra, davlat va huquq nazariyasi fani uchun metodologik asoslardan biri vazifasini bajaradi.
Shunday qilib, davlat va huquq nazariyasi ijtimoiy fanlar tizimida quyidagicha о`rin tutadi.
Birinchidan, davlat va huquq nazariyasi ijtimoiy fanlar jumlasiga kiruvchi huquqshunoslik fanining tarkibiy qismidir. U huquqshunoslikka nisbatan xususiylik, boshqa ijtimoiy fanlarga nisbatan esa, alohidalik kasb etadi.
Ikkinchidan, davlat va huquq nazariyasi boshqa ijtimoiy fanlar singari jamiyat ijtimoiy ehtiyojlarining mahsuli sifatida paydo bо`lgan. U boshqa ijtimoiy fanlar bilan birgalikda davlat va huquqqa tegishli voqea-hodisalar va jarayonlarni har tomonlama о`rganadi, boshqa fanlarning metodlaridan metodologik asos sifatida foydalanadi. Ayni vaqtda, davlat va huquq nazariyasi ijtimoiy fanlarni davlat va huquqqa oid aniq ma`lumotlar bilan ta`minlab, nazariy va amaliy jihatdan qurollantiradi.
Uchinchidan, davlat va huquq nazariyasi huquqshunoslik fani orqali davlat va huquq bilan qiziqayotgan har qanday ijtimoiy fan sohasining ilmiy tadqiqot mavzuidan о`rin egallashi mumkin.
Tо`rtinchidan, hozirgi kunda suveren О`zbekiston davlati о`zbek xalqining mushtarak maqsadlariga muvofik. tarzda va mustaqil ravishda faoliyat yuritmokda. Bu esa О`zbekiston davlati va huquqini bir necha ijtimoiy fanlarning tadqiqot obyektiga aylantirmokda.
Masalan, О`zbekiston davlatining jamiyatni boshqarish faoliyati — boshqaruv, ma`muriy fanlarning; iqtisodiy-xо`jalik yuritish faoliyati — iqtisodiyot fanlarining; siyosiy faoliyati — siyosatshunoslik fanlarining; jamiyatni yaxlit tizim sifatida о`rganish — sotsiologiya fanining ilmiy tadqiqot obyektiga aylangan. Hosil bо`lgan bilimlar esa ushbu fanlar predmetlarining tarkibiy qismlarini tashkil qiladi. Bu davlat va huquqning kо`pgina ijtimoiy fanlar obyektiga aylanib borayotganligidan darak beradi. Bu davlat va huquq nazariyasining ijtimoiy fanlar tizimida tutgan о`rni yanada mustahkamlanib borayotganligini kо`rsatadi.
Davlat va huquq nazariyasining barcha ijtimoiy fanlar bilan aloqasi ham ikki tomonlamadir. Davlat va huquq nazariyasi ijtimoiy fanlarning xulosalariga asoslangan holda xilma-xil falsafiy, tarixiy materiallarni umumlashtirib, davlat va huquqning vujudga kelishi sabablarini, taraqqiyot bosqichlarini, davlat va huquqning mohiyatini, mazmuni va shakllarini ochib beradi. Shu ma`noda davlat va huquq nazariyasi boshqa ijtimoiy fanlarni takrorlamaydi, balki tо`ldiradi. Bu hol esa davlat va huquq nazariyasi о`zining predmetiga va xususiyatlariga ega ekanligini yana bir bor tasdiqlaydi.
Bundan yana ham keng qamrovli xulosalar chiqarish mumkin. О`zbekistonda davlatchilikning huquqiy asoslari kuchayib borishi, huquqiy madaniyat, fuqarolarning huquq va erkinliklari, huquqiy ta`limning rivojlanib borishi bilan davlat va huquq nazariyasi hamda barcha ijtimoiy fanlar о`rtasidagi aloqadorlik kuchayib bormoqda.

Download 241 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish