Elektrik yuritma to’Ғrisida umumiy tushunchalar va uning rivojlanish tarixi

UZOQ MUDDATLI O’ZGARUVCHAN NAGRUZKADA MOTOR QUVVATINI ANIQLASH
O’zgaruvchan nagruzkada motor quvvatini uning qizish darajasiga binoan aniqlash ancha murakkab bo’ladi. 2-rasmda qishloq xo’jalpk mahsulotlarini yanchadigan mashinaning nagruzka diagrammasi ko’rsatilgan. Bunday o’zgaruvchan nagruzkali diagrammadan quvvatning o’rtacha arifmetik qiymatini topib, so’ngra unga binoan motor quvvatini aniqlash, albatta, noto’g’ri bo’ladi. Haqiqatan, motorda hosil bo’ladngan quvvat isrofi va, demak, undan aj raladigan issiklik energiyasi miqdori tokning kvadratiga proporqionaldir. Shuning uchun o’zgaruvchan nagruzkada motor quvvatini quyidagi usullar bilan aniqlash qulayrost bo’ladi.

2- rasm. Yanchish mashimasinimg nagruzka diagrammasi.

O’rtacha isrof usuli
Bu usul motorda ajraladigan quvvat isrofining o’rtacha qiymatini aniqlashga asoslangan. 3-rasmda nagruzka qiymati pog’onali o’zgaradigan uzoq muddatli ishlash rejimining grafigi ko’rsatilgan. O’rtacha isrof usuliga binoan, dastavval, grafikdagi quvvatking o’rtacha arifmetik qiymati P_o’r aniqlanadi va uni 1,1 -- 1,3 ga teng bo’lgan zahira koeffiqientiga ko’paytirib, u bo’yicha katalogdan motor taxminan tanlanadi.

3-rasm. Tanlangan motornnng katalogda keltirilgan =f(P) bog’lanishiga binoan grafikdagi P₁, P₂, P₃ va P₄ lardai iborat o’zgaro’vchan nagruzkalarga tegishli P₁ , P₂, P₃ va P₄ quvvat isroflari quyidagi ifodadan aniqlanadn:

P = P
Qizish temperaturasiga binoan to’g’ri tanlangan, ya’ni &rn ^> ^Rur bo’lgan motor o’ta yuklanish va ishga tushirish momentlari bo’yicha tekshiriladi va shu bilan motor tanlash tugaydi. Bunda maksimal va minimal qiymatli quvvat isroflari o’rniga ularning o’rtacha qiymati olingan bo’lsa, bu usul bilan motor quvvatini hisoblash va tanlash etarli darajada aniq bo’ladi. Ammo motor kataloglarida turli nagruzkalarga tegishli n qiymati ko’pincha berilmaydi. Shu sababli bu usul amalda kam qo’llaniladi.