F m. f n., dots T. Abdullaev 2018 y. Fizika-matematika fakulteti

Jarohatlanganda va lat eganda birinchi yordam ko`rsatish 

Yordam ko`rsatuvchi kishi qo`lini sovun bilan yaxshilab yuvishi lozim, agar 

buning ilojisi bo`lmasa barmoqlarni yod nastoykasi bilan yog`lashi kerak. Jarohat 

joyini  suv  bilan  yuvish,  uni  tozalash  va    unga      hatto  yuvilgan  qo`l  bilan  tegish 

mumkin  emas.  Agar  jarohat  joyi  kuchli  ifloslangan  bo`lsa  uning  atrofi 

mikroblardan tozalash vatasi yoki doka bilan artiladi, xolos.                       

 

1                                                        

5-rasm.  Qon  to`xtatuvchi  jugo`t  va  uning  o`rnini  bosuvchi  narsalar;1-kamar 

belbogidan foydalanish; 2-burama kuyish; 3-rezina jgut. 

Qon oqmaydigan, shilingan, sanchilgan, kichik jarohatlangan joylarni 5% li 

yod  nastoykasi  bilan  yog`lash  va  mikrobga  qarshi  bog`lash  zarur.  Uncha  katta 

---

 

53 

bo`lmagan  jarohatlarga  dezinfiktsiyalovchi  va  ifloslanishdan  saqlovchi  plastir,  5F 

– 6 kleyi va boshqalar bilan kleylash kerak. 

Agar  jarohatlangan  joydan  qon  oqsa  birinchi  yordam  ko`rsatish  usuli  qon 

oqishining ko`rinishiga bog`liq bo`ladi. Qon oqishi odatda qon tomirlari bo`tunligi 

buzilganda  har  xil  intensivlikdagi  qon  oqishi  bilan  kuzatiladi.  Qon  oqish:  tashqi 

(qon  tana  tashqarisida,  ustidan  oqqanda)  va  ichki  (qon  ichki  organlarda, 

to`qimalarda  oqqanda)  bo`ladi.  Qon  tomirlarining  jarohatlanishlariga  bog`liq 

ravishda  qon  oqish  ko`rinishlari  bir  necha  xil  bo`ladi.  Tashqi  arterial-puls  bilan 

tez,  qon  rangi-och-qizil,  shu  bilan  birga  u  jarohat  joyidan  favvoralanib  oqadi, 

organizmda  umumiy  kuchsizlik  va  tananing  shikastlangan  joyida  kuchli  og`riq 

bilan kechadi.