Farģona davlat universiteti filalogiya fakulteti òzbek tili yònalishi 2-bosqich 21. 73-gr talabasi Abdulxorisova Sayyoraning òzbek adabiyoti tarixi va yangi

Farģona davlat universiteti filalogiya fakulteti òzbek tili yònalishi 2-bosqich 21.73-gr talabasi Abdulxorisova Sayyoraning òzbek adabiyoti tarixi va yangi òzbek adabiyoti fanidan tayyorlagan taqdimoti
Mavzu: Atoyining " Ul sanamkim " ģazalini tahlil qilish
Ul sanamkim, suv yaqosinda paritek òlturur
G'oyati nozikligindin suv bila yutsa bòlur,
To magarkim, salsabil obina javlon qila,
Keldi jannat ravzasindin obi Kavsar sori hur
Ul ilikkim, suvdin oriqtur, yumas oni suvda
Balki suvni pok bòlsin deb iligi birla yur
Endi bildim rost emish, balki kòrdim kòz bila,
Ulki derlar, suv qizi goh- goh kòzga kòrinur.
Qoshlaring yosin Atoyi kòrgali husn ichra toq,
Subhidam mehroblarda surai yosin òqur.
" Ul sanamkim" g'azali 5 bayt, vazni ramali musammani mahzuf.
Ul sanamkim, suv yaqosinda paritek òlturur
G'oyati nozikligindin suv bila yutsa bòlur
G'azal matlasida nozik nihol qiz tasvir etilayotganiga shubha yòq. G'azalda mashuqa shu qadar nozik shunchalar gòzal qiz sifatida tasvirlanadiki, gòyo uni bir qoshiq suv bilan yuborish mumkinday. Ushbu baytda Atoyi badiiy san'atlardan mohirona foydalangan. Ushbu baytning òzida husni talil, tashbeh, mubolaģa san' atlaridan foydalangan.
Atoyi xalq iboralarini yaxshi biladi va undan òrinli foydalana oladi. G'azalning matlasida ham shu hol sezilib turibdi.
To magarkim, salsabil obina javlon qila,
Keldi jannat ravzasindin obi Kavsar sori hur
Ushbu baytda Atoyi òxshatish va tanosub badiiy san'atidan foydalanadi.Mashuqaning boģ ichidagi ariq bòyiga kelishi gòyo jannat boģidagi Kavsar suvi ( hovuzi) yoniga hur-u parining kelishiga òxshaydi.
Ul ilikkim, suvdin oriqtur ,yumas oni suvda,
Balki suvni pok bòlsin deb iligi birla yur.

Qizning gòzalligi tiniqligi, pokizaligi shunchalikki u qòlini suvda yuvib tozalamaydi, balki qòlini yuvib suvni poklaydi.poklaydi.Ushbu baytda husni talil va mubolaģa san'ati qòllanilgan.
Endi bildim rost emish, balki kòrdim kòz bila
Ulki derlar, suv qizi goh- goh kòzga kòrinur
Oshiq suv yoqasida paridek òltirgan tengsiz gòzalga qarab, hayrat bilan, " suv qizi " ya'ni suv parisining "goh- goh kòzga kòrinishi" ga imon keltiradi.
Qoshlaring yosin Atoiy kòrgali husn ichra toq,
Subhidam mehroblarda surai Yosin òqur
G'azal maqta'sida shoir òzining ibodati ham yor husnini kòrishning tavollosidan iboratligini bildiradi.Atoiyining ushbu ģazaligacha yor kòngiliga ģulģula solgan sanam timsoli bu qadar jonli, ta' sirchan va ayni vaqtda ilohiy yòsinda tasvirlanmagan edi.
Ushbu baytda Qoshlaring yosin Atoiy deganida yosin sòzida kitobat sana' tidan foydalainlgan. Qoshlaring yosin va surai Yosin sòzlari tajnis san'atini qòllagan
Salsabil- jannat ariği
Ravza- boģ
Hur- jannat qizi
E' tiboringiz uchun rahmat