Filtratsiya va kaltsiynatsiya bo’limi

Filtratsiya va kaltsiynatsiya bo’limi M21-03 KTJI Manazarova Xurshida

Ammiakli usulda soda olishning texnologik sxemasiga
absorbsiya
karbonizatsiya
filtrlash
kalsinatsiya
distillyatsiya

Absorbsiya. Karbonat angidrid va ammiakning osh tuzi eritmasiga absorbsiyasi quyidagi kimyoviy reaksiyalar bo‘yicha sodir bo‘ladi:

• Absorbsiya. Karbonat angidrid va ammiakning osh tuzi eritmasiga absorbsiyasi quyidagi kimyoviy reaksiyalar bo‘yicha sodir bo‘ladi:
• NH3 + H2O ⇄ NH4OH + Q
• 2NH3 + CO2 + H2O ⇄ (NH4)2CO3 + Q
• 2NH3 + CO2 → NH2COONH4 + Q
• Bu reaksiyalarning barchasida issiqlik ajralib chiqadi. Shu sababli absorbsiya minoralarida absorbsiya darajasini oshirish uchun namakobni sovutish nazarda tutiladi.

Karbonizatsiya. Karbonizatsiya – quyidagi reaksiyalar bo‘yicha ammoniylashgan namakobga karbonat angidrid gazini yuttirish jarayonidir:

• Karbonizatsiya. Karbonizatsiya – quyidagi reaksiyalar bo‘yicha ammoniylashgan namakobga karbonat angidrid gazini yuttirish jarayonidir:
• 2NH4OH + CO2 ⇄ (NH4)2CO3 + H2O +Q
• (NH4)2CO3 + CO2 + H2O ⇄ 2NH4HCO3 + Q
• NH2COONH4 + 2H2O ⇄ NH4HCO3 + NH4OH + Q
• Ammoniy gidrokarbonat ishqoriy muhitda NaCl bilan almashinish reaksiyasiga kirishadi, bunda ammoniy gidrokarbonatga nisbatan kam eriydigan natriy gidrokarbonat hosil bo‘ladi:
• 2NH4HCO3 + NaCl ⇄ NaHCO3 + NH4Cl + Q
• Karbonizatsiya reaksiyasi qaytar va endotermikdir. Natriy xloridning natriy gidrokarbonatga konversiyalanishning muvozanat darajasi harorat va ta’sirlashuvchi moddalar konsentratsiyasiga 301 bog‘liqdir. Ta’sirlashuvchi moddalar harorati qanchalik past bo‘lsa, konversiyalanish shunchalik katta bo‘ladi.

Filtrlash. Tarkibida NH4Cl, NH4HCO3, (NH4)2CO3, NaCl tuzlari bo‘lgan eritmadan NaHCO3 kristallarini filtrlash uzluksiz ishlaydigan vakuum-filtrlarda amalga oshiriladi (5.7-rasm). Vakuum-filtr ochiq baraban ko‘rinishida bo‘lib, uning yon sirt yuzasi metalla to‘rdan yasalgan va filtrlovchi material, tortilgan bo‘ladi. Baraban tegana idish shaklida aylanadi, u eritmadagi natriy gidrokarbonat susperziyasini aralashtirgich 10 ga yetkazib beradi.