Fizika Fakulteti "Termometr "

O’zbekiston Respublikasi Oliy va O’rta maxsus ta’lim
vazirligi
Mirzo Ulug’bek nomidagi
O’zbekiston Milliy Universiteti
Fizika Fakulteti
“Termometr ”
mavzusida Keys-Stadi
Choriyeva Shaxnoza
KEYS
Pedagogik annotatsiya
O’quv predmeti: “ Fizika”
Mavzu: Termometr
Ta’limiy maqsad: O’quvchilarga savol berish asosida mavzuni mustahkamlash
Rejalashtiriladigan o’quv natijalari:
-O’quvchilarda termometr bo’yicha nazariy bilimlarni hosil qilish ;
-O’quvchilarning nazariy bilimlarini amaliy mustahkamlash;
-Mustaqil tarzda qaror qabul qilish malakalarini egallash.
Pedagogik annotatsiya (davomi)
Axborot manbalari:
“Kvant” jurnali. 1974-yil №10
Keysning o’ziga xos belgilariga ko’ra tavsifnomasi:
Keys ko’rgazmali , tajribaviy keyslar kategoriyasiga kiradi. Keys qisqa , tuzilmalangan topshiriqdir.
Keys bosma shaklda taqdim etilgan.
Keysning quyidagi o’quv predmetlarini o’qitish jarayonida foydalanish mumkin: “Fizika” , “Astronomiya”.

SAVOL

Shamolli kunda, agar biz shamoldan devor ortiga “yashirinsak” o’zimizni iliqroq his qilamiz.

KEYS
Muammoli vaziyat.

KEYS
Izohsiz tajriba
Topshiriq:
1. Bunday holatda shamolda va devor ortida bo’lgan vaqtimizda termometr bir xil qiymatni ko’rsatadimi?.

Amaliy vaziyatni bosqichma-bosqich tahlil qilish va hal etish bo’yicha
talabalarga uslubiy ko’rsatmalar
Talabalarga yo’riqnoma

Ish bosqichlari	Maslahatlar va tavsiyanomalar
1.Keys va uning axborot ta’minoti bilan tanishish	Avvalo keys bilan tanishing. Muammoli vaziyat boyicha tushuncha hosil qilish uchun berilgan butun axborotni diqqat bilan o’qib chiqish lozim. O’qish paytida vaziyatni tahlil qilishga shoshilmang.
2.Berilgan vaziyat bilan tanishish	Muammoli vaziyatni yana bir marotaba diqqat bilan o’qib chiqing.Muammoli vaziyatda nimaga bunaqa holat kuzatilgani sababini tushuntiring.

Amaliy vaziyatni bosqichma-bosqich tahlil qilish va hal etish bo’yicha
talabalarga uslubiy ko’rsatmalar
Talabalarga yo’riqnoma (davomi)

Ish bosqichlari	Maslahatlar va tavsiyanomalar
3. Muammoli vaziyatni tahlil qilish	Asosiy muammo va kichik muammolarga diqqatingizni jalb qiling. Asosiy muammo: Termometr ikki xil qiymat ko’rsatadimi?
4. Muammoli vaziyatni yechish usul va vositalarini tanlash hamda asoslash	Ushbu vaziyatdan chiqib ketish harakatlarini izlab topish maqsadida quyida taqdim etilgan “Muammoli vaziyat” jadvalini to’ldirishga kirishing.Muammoni yechish uchun barcha vaziyatlarni ko’rib chiqing,muqobil vaziyatni yarating. Muammoning yechimini aniq variantlardan tanlab oling, muammoning aniq yechimini toping.Jadvalni to’ldiring. Keys bilan ishlash natijalarini yozma shaklda ilova eting.

2.2 “Muammoli vaziyat” jadvalini to’ldiring

Vaziyatdagi muammolar turi	Muammoli vaziyatning kelib chiqish sabablari	Vaziyatdan chiqib ketish harakatlari

2.3 Keys bilan ishlash natijalarini yozma shaklda ilova etiladi

Keys-stadi uchun yozma ish talablari Ish A4 standartdagi varog’ning bir tomonida (2-varog’dan oshmagan holda) tezis shaklida yozilishi kerak Yozma ishni jihozlash tartibi: Birinchi betda , o’ng tomonda talaba ismi , sharifi va guruhini yozishi kerak; varog’ning markazida keysning mavzusi yoziladi; keyin esa keys bilan ishlash natijalari tezis shaklida yoziladi

O’qituvchi tomonidan keysni yechish va tahlil qilish varianti
Mazkur holatda qabul qilinishi mumkin bo’lgan muammoning barcha yechimlarini topamiz:

Muammoli vaziyat	Muammoli vaziyatning kelib chiqish sabablari	Vaziyatdan chiqib ketish harakatlari
Devor ortiga o’tganimizda o’zimizni iliqroq his qilamiz? Shu paytda termometr bir xil qiymatni ko’rsatadimi?	Biz ko’chaga chiqqanimiz Va shamoldan yashiringanimiz	Termometr sezgirligini bilish va u qanday holatlarda ko’rsatkichini o’zgartirishini bilish

3. Keysning yechimi
Shamol siz bilganizdek, havo harakatidir, masalan turli xil mintaqalarda har xil atmosfera bosimi tufayli paydo bo’ladi. Odam va hayvonlar, tirik organizmlar kabi, o’z-o’zidan issiqlik hosil qiladi. Termometr tirik jismga o’xshab issiqlik ishlab chiqara olmaydi. Shamol odamga, unig his tuyg’ulariga ta’sir qiladi-”shamolda” u salqin yoki sovuq va shamolsiz bir xil haroratda u issiq hatto sovuq bo’lishi mumkin. Buning sababi shundaki, shamol odam ishlab chiqaradigan issiqlikni chiqarib yuboradi va go’yoki uni tanasini o’rab oladi. Shuning uchun termometr ko’rsatadigan va odam sezadigan ob’ektiv havo harorati mavjud. Jadvaldagi chap ustunlar termometr ko’rsatishi o’ng ustunda shunday odam shamol tezligiga qarab ma’lum bir haroratni sezadi. Termometrning ko’rsatish uning holatiga ta’sir qiladi-quyoshda yoki soyadaligida.