Genetikadan masalalar to‘plami va ularni echish usullari

4-masala*. Kulrang tanali drozofila pashshalari o‘zaro chatishtirilganda, keyingi avlodda olingan pashshalarning hammasi kulrang tanali bo‘lgan. CHatishtirish uchun olingan pashshalarning genotipini aniq aniqlash mumkinmi? Aniq aniqlash uchun qanday chatishtirish o‘tkazish kerak? (Drozofila pashshasida tananing kulrang bo‘lishi - B qora bo‘lishi - b ustidan to‘liq dominantlik qiladi).
Masalaning echilishi:
Aniq aniqlash mumkin emas. CHunki, dominant belgili organizmlar, shu jumladan, kulrang tanali pashshalar ikki xil genotipga ega bo‘ladi, ya’ni BB yoki Bb. Masala shartidagi kulrang pashshalarning har ikkalasi gomozigotali yoki ulardan biri geterozigotali bo‘lsa ham keyingi bo‘g‘inda tana rangi bo‘yicha ajralish ketmaydi. Ularning genotipini o‘rganilayotgan belgi bo‘yicha aniq aniqlash uchun tahliliy chatishtirish, ya’ni qora tanali pashshalar bilan qayta chatishtirish o‘tkazish kerak.

kulrang kulrang kulrang kulrang

1) P ♀ BB X ♂ BB 2) P ♀ BB X ♂ Bb
g B B g B B, b
F₁ BB - kulrang F₁ BB – kulrang, Bb - kulrang
kulrang kulrang kulrang qora
3) P ♀ Bb X ♂ BB 4) P ♀ BB X ♂ bb
g B, b B g B b
F₁ BB - kulrang F₁ Bb – kulrang
Bb - kulrang

kulrang qora

5) P ♀ Bb X ♂ bb
g B, b b
F₁ Bb - kulrang, bb - qora
Kulrang tanali pashshalar qora tanali pashshalar bilan chatishtirilganda, keyingi bo‘g‘inda faqat kulrang tanali pashshalar olinsa, Mendelning birinchi qonuniga ko‘ra kulrang pashshalar genotip bo‘yicha gomozigotali (BB), agar ajralish ketib kulrang va qora tanali pashshalar olinsa, geterozigotali (Bb) bo‘ladi.