Giperbog‘lanishlar. Reja

Nisbiy va absolyut adres (URL). Giperaloqa o‘rnatish uchun murojaat etilayotgan xujjatning koordinatlari (adresi) aniq bo‘lishi shart. Shu adresni yozish shakli universal resurslar lokatori URL deyiladi va u WWW texnologiyasining tarkibiy qismidir. URL talablaridagi HTTP tuzilmasiga ko‘ra HTTP protokoli bo‘yicha murojaat etilayotgan axborot resursining to‘la adresi quyidagicha yoziladi: http://user:[e-mail]:port/path/some.html?query_string, bu yerda http – axborot almashinuv protokoli; user – iste’molchining identifikatori; password – parol; domain.ru –serverning domen nomi; port – server xizmat ko‘rsatayotgan TCP - port nomeri; path – serverning negiz katalogidan resurs fayligacha bo‘lgan yo‘l; some.html – resurs fayli; query_string – qidiruv ko‘rsatmalari. Bu ko‘rinishda berilgan resurs adresi absolyut yoki to‘liq adres deyiladi. Amalda HTTP tuzilmasi to‘liq adresidan kamdan-kam foydalaniladi. Ko‘pincha birinchi komponentlar yozilmaydi. Masalan, shu katalogning o‘zidagi xujjatga gipermurojaat etishda oddiygina fayl nomi orqali aloqa o‘rnatiladi. CGI-skriptga murojaat quyidagicha bo‘lishi mumkin:
Protokol nomi, domen nomi, port nomeri va URL ning boshlang‘ich boshqa komponentlari yozilmagan. Bu xolatda murojaat qisman berilgan yoki URL ningg to‘liqsiz shakli deyiladi. Tabiiyki brauzer serverga murojaat qilishda negiz URL ga asoslanib, URL ning to‘liq shaklini tiklaydi. Bunday ko‘rinishdagi noto‘liq adres ba’zan nisbiy URL deb ataladi (negiz adresga nisbatan). Odatda, boshqa ko‘rsatma berilmasa, negiz adres sifatida joriy xujjat joylashgan katalog URLi qabul qilinadi. Agar URL "." yoki ".." belgilaridan boshlansa, nisbat shu katalogdan olinishini bildiradi. Agar URL "/" belgisidan boshlansa, nisbiy URL serverning negiz katalogiga nisbatan olinadi. HTML da negiz adresni ko‘rsatish yoki qayta belgilash imkonini beradigan BASE (yuqorida ko‘rib o‘tilgan) belgilash elementi mavjud. Dastlab bu konteyner faqat HTML-xujjat sarlavhasida ishlatilgan. Hozir uni xujjatning tashqarisida ham (masalan, HTML-redaktorlar yordamida xujjatlar yaratishda), xujjat ichida ham ishlatilmoqda. Agar tashqi saytga murojaat etish lozim bo‘lsa absolyut murojaat – serverning nomi va protokol ko‘rsatilgan to‘liq yo‘l beriladi:
Microsoft ning uy sahifasi
tegi formati: