Глоссарий umumiy psixologiya

QO’ZG’ALUVCHANLIK- organizmning asab yoki emotsional qo’zg’alish qobiliyatiga 

ega bo’lishidan iborat individual xususiyat. Barcha jonli materiyaning tashqi ta’sirlardan 

ko’zg’alishi. 

ONG- faqat insonga xos bo’lgan psixikaning eng yuqori darajasi, ob’ektiv voqelikni aks 

ettirish shakli. Yuksak darajada tashkil topgan materiya - inson miyasining voqelikni sezish, 

idrok, xotira, xayol, tafakkur kabi shakllarvda aks ettirish qobiliyatiga ega bo’lgan xususiyat. 

Ong psixologik jihatdan 3 asosiy tarkibiy qismdan - aql, xissiyot, irodadan iborat. Akl shaxsning 

bilish jarayoni, hissiyot voqelikka bo’lgan munosabat, iroda esa faoyalik darajasini belgilaydi. 

ONG OSTI HOLATI -  shaxs tomonidan anglab oliimaydigan psixik jarayon va holat 

yig’indisi. U qisqa muddatli bo’lib, shaxsning tetiklshsha qarab ongli harakatlarga aylanishi 

mumkin. Ong osti holati miya qobihining minimal ko’zg’aluvchanlik holatiga, bajariladigan 

maqsadga muvofiq harakatlardir. 

ONGSIZLIK- psixik hodisa bo’lib, u voqelikni shunday aks ettirish shaklidirki, bunda 

qilinayotgan ishlarga hisobot berilmaydi, ish-xarakatlar qaerda va qancha bajarilaei ashshgini 

---

bilish xususiyati yo’qoladi, xulq-atvorni nutq orqali boshqarish buziladi. Ongsizlikka psixik 

hodisalardan uyqu holatidagi hodisa (tush ko’rish), sezilmaydigan, lekin xaqiqatdan xam ta’sir 

qiladigan qo’zg’ovchilarga javob reaktsiyalari, maqsad anglanmaydigan ayrim mayllar kiradi. 

PANPSIXIZM- (yunon. ran - hamma narsa pcyche - jon) - dunyoda bor bo’lgan hamma 

narsa jonlidir deb hisoblovchi g’ayri ilmiy idealistik ta’limot.