Guliston Davlat Universiteti Ijtimoiy-iqtisodiyot fakulteti ii-bosqich 119-20-guruh talabasi O’roqboyev Asilbekning

Guliston Davlat Universiteti Ijtimoiy-iqtisodiyot fakulteti II-bosqich 78-20-guruh talabasi XazratqulovJavohir

Iqtisodiy siyosatga kirish fanidan

Mustaqil ishi

Mavzu: Davlatning tashqi savdo siyosati (eksport siyosat import siyosati)

Tashqi savdo siyosati deganda, davlatning boshqa davlatlar bilan savdo aloqalariga qaratilgan maqsadli harakati tushuniladi. Iqtisodiy savdo siyosatidan koʻzlangan asosiy maqsadlar quyidagilardan iborat:

Tashqi savdo siyosati deganda, davlatning boshqa davlatlar bilan savdo aloqalariga qaratilgan maqsadli harakati tushuniladi. Iqtisodiy savdo siyosatidan koʻzlangan asosiy maqsadlar quyidagilardan iborat:

-muayyan davlatning xalqaro mehnat taqsimotida ishtiroki darajasi va yoʻnalishlarini oʻzgartirish;

-iqtisodiy savdo strukturasi, eksport va import hajmini oʻzgartirish va davlatni oʻzi uchun tanqis resurslar bilan taʼminlash (xom ashyo, energiya va h.k.);

-eksport va import narxlari oʻrtasidagi farqlarni oʻzgartirish.

Iqtisodiy savdo siyosatini asosiy ikkita yoʻnalishga ajratish mumkin: - erkin savdo siyosati; - proteksionizm.

Erkin savdo siyosati (free trade) – bu, sof holda, davlatning bozordagi asosiy nazoratini saqlagan holda uning iqtisodiy savdoga bevosita taʼsirini cheklaydi. Lekin bu davlatning iqtisodiy savdodagi taʼsiri umuman yoʻq, degani emas. Bunda davlat boshqa davlatlar bilan kelishuvlar orqali oʻz xoʻjalik subyektlariga maksimal erkinlikni vujudga keltiradi.

Proteksionizm (protectionism) - bu milliy iqtisodiyotni xorijiy raqobatdan himoya qilishga qaratilgan iqtisodiy siyosatdir. Proteksionizmda erkin savdo siyosatidan farqli oʻlaroq bozor munosabatlari erkin amal qilmaydi, chunki bu yoʻnalish vakillari jahon bozorida davlatlarning iqtisodiy salohiyati va ular ishlab chiqaradigan mahsulotlarining raqotbardoshligi har xil boʻladi, shuning uchun bozor munosabatalrining erkin amal qilishi barcha davlatlar uchun, ayniqsa, kam rivojlanganlari uchun foydali boʻlavermaydi, deb hisoblaydilar.