Gumanitar fanlar” fakulteti “milliy g‘oya, ma’naviyat asoslari va huquq ta’limi” kafedrasi milliy g‘oya, ma’naviyat asoslari va huquq ta’limi yo‘nalishi

Kurs ishining maqsadi jinoyatlarning ko'pligi: tushunchasi, shakllari va jinoyat huquqining ma'nosini o'rganishdir. 
Kurs ishining maqsadiga erishish uchun biz quyidagi vazifalarni hal qilishimiz kerak:
- jinoyatlar ko'pligi tushunchasi va belgilarini ochib berish;
- jinoyatlarning ko'pligi shakllarini aniqlash;
- jinoyatlarning ko'pligini kvalifikatsiya qilish muammolarini aniqlash
Bir shaxsning xulq-atvorida ko'plab jinoyatlar mavjud bo'lganda, u faqat bitta jinoiy qilmishni sodir etgandan tashqari, sub'ektning xatti-harakati va uning shaxsining ijtimoiy xavfliligi, qilmishning huquqiy kvalifikatsiyasi baholanishi kerak. har xil bo'lishi va nihoyat, hukm muhim belgilar (uning og'irligi, belgilash va ketish tartibi va boshqalar) bilan tavsiflanishi kerak.
Shu bilan birga, shuni ta'kidlash kerakki, jinoyatlarning ko'pligi va undan yakka tartibdagi jinoyatlarni chegaralash muammosi hali ham chuqur o'rganish va rivojlantirishni talab qiladi. Hozirgacha uning nazariy va amaliyotdagi ko‘pgina masalalari bir-biriga zid ravishda hal qilinmoqda, bu esa jinoyat qonunchiligining bir xilda qo‘llanilishiga yordam bermaydi.
Tadqiqot predmeti jinoyatning ko'pligi shakllari hisoblanadi.
Ikki yoki undan ortiq jinoiy qilmishni sodir etish munosabati bilan yuzaga keladigan munosabatlar tadqiqot obyekti hisoblanadi.
Kurs ish va hajmi: kirish, bir nechta paragraflarni o'z ichiga olgan ikki bob, xulosa va foydalanilgan adabiyotlar ro’yxatidan iborat.

I BOB. JINOYAT TUSHUNCHASI
1.1 Ko'p jinoyatlar tushunchasi
Jinoyat tushunchasi jinoyat huquqi fanining predmetini tashkil etuvchi xususiyatlaridan biri hisoblanadi.
Jinoyat huquqida boshqa huquq tarmoqlari uchun baza hisoblangan “jinoyat” tushunchasining mohiyati ochib berilgan.
Jinoyat huquqining asosiy vazifasi shaxs va jamiyat o‘rtasida yuzaga keladigan nizolarning ijtimoiy xavfli ekanligi va ularning jinoyat huquqiy tartibga solinishi kerakligini belgilashdan iboratdir.
“Jinoyat” tushunchasiga jinoyat-huquqiy ta’rif birinchi bor 1791-yilda qabul qilingan Fransiya Jinoyat kodeksida berilgan bo‘lib, ushbu ta’rif formal tusga ega edi. Unda jinoyatga: “Jinoyat bu – amaldagi jinoyat qonuni bilan jazolanadigan qilmishdir”,-deya ta’rif berilgan edi.
Jinoyat bu – ijtimoiy va huquqiy hodisa hisoblanadi.
O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksi 2-moddasida ko‘rsatil-gan vazifalarni amalga oshirish maqsadida jinoyat tushunchasi belgilab qo‘ygan.
O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksida jinoyat tushunchasi aniq belgilangan bo‘lib, 14-moddaning 1-qismiga ko‘ra, Jinoyat kodeksi bilan taqiqlangan, aybli ijtimoiy xavfli qilmish (harakat yoki harakatsizlik) jazo qo‘llash tahdidi bilan jinoyat deb topiladi. Jinoyat – shaxsning jinoyat qonuni bilan taqiqlangan ma’lum bir shakldagi xatti-harakati hisoblanadi.
Jinoyat tushunchasi harakat yoki harakatsizlik shaklidagi shaxs-ning xulq-atvori (xatti-harakati, faoliyati)ni ifodalaydi. Shu bilan bir-ga, jinoyat qonunida ruhiy jarayonlar, o‘ylar, fikriy xulosalar qancha-lik zarar keltiruvchi bo‘lishiga qaramay, jinoyat hisoblanmasligi belgilab qo‘yilgan.
Jinoyatga moddiy tushuncha berish g‘oyat muhim bo‘lib, bu nafaqat jinoyat huquqining o‘ziga, balki jinoyat-protsessual, jinoyat-ijroiya huquqi, kriminalistika, kriminologiya va boshqa huquqiy fanlar uchun ham zarurdir.
Shaxs tomonidan sodir qilingan qilmish (harakat yoki harakat-sizlik) jinoyat deb hisoblashi uchun u ijtimoiy xavfli bo‘lishi kerak.