guruh talabasi ning “Iqtisodiyot” fanidan tayyorlagan kurs ishi mavzu

XULOSA

Sharqning qadimgi davlatlari (Misr, Bobil, Hindiston, Xitoy va boshqalar) o'ziga xos siyosiy mafkuraga ega bo’lishgan. Bu davlatning ilohiy kelib chiqishi va oliy hukmdorga sig'inish nazariyasi. Chunki qadimgi davrlarda iqtisodiyot din bilan chambarchas bog'liq edi, keyin ko'plab g'oyalar va ta'limotlar afsonaviy, ma'naviy asoslarga asoslangan.

Garchi deyarli barcha ta'limotlarda bitta maqsad - ma'lum bir davlat aholisi hayotini yaxshilashga qaratilgan bo'lsa-da, g'oyalar va taklif qilingan yechimlar turlicha edi. Ta'limlarni "elita" ning manfaatlarini ifoda etadigan va go'yo aholining qolgan qismini ijtimoiy mavqei va qashshoqligi, kamchiliklari bilan murosaga kelishga chaqiradigan o'quvlarga ajratish mumkin.

Qadimgi dunyo iqtisodiy g’oyalarining umumiy xususiyati tabiiy iqtisodiyotning ustuvorligini saqlab qolish, axloq nuqtai nazaridan yirik savdo isrof tashkilotlarini qoralashdir. Bunday qarashlarning namoyondalari taniqli mutafakkirlar va qullarga egalik qiluvchi davlatlarning alohida hukmdorlari bo'lgan.

Davlatning shakllanishi bilan hukmdor barcha qullar va yerlarning oliy egasiga aylandi. Keyinchalik xususiy mulk tushunchasi avval qullarga nisbatan, keyin yerga nisbatan vujudga keldi. Buning o'ziga xos xususiyati shundaki, qul mehnati iqtisodiy hayotning asosiga aylanmadi. Erkin jamiyat a'zolari, dehqonlar va hunarmandlar asosiy ishlab chiqaruvchilar edi. Qullar mehnati asosan davlat iqtisodiyotida - qurilish ishlarida, kanallar, to'g'onlar, ibodatxonalar, saroylar qurilishida ishlatilgan.