Ijtimoiy fanlar va kutubxonashunoslik

Nashr sohasi — bu sohada nashrning takrorlanishi haqida ma‘lumotlar berila- di. Bu ma‘lumotlarni yozishda qisqartirishlar ishlatiladi. Nashrning tartib raqami arab raqami bilan beriladi.
Chiqish ma’lumotlari sohasida elementlar har doim qat‘iy ketma-ketlikda tar-
tib bilan yoziladi.Nashr joyi:Nashriyot, nashr yili.Nashriyot nomi qo’sh tirnoq ichi- da yozilmaydi va qabul qilingan qisqartirishlar tartibida yoziladi. Nashr joyi faqat Toshkent shahri uchun qisqartiriladi, boshqa shaharlar nomi to’liq keltiriladi.
Sonli xarakteristika sohasida kitobning betlar soni, illyustratsiyalari, rasmlari
umumiy betlar soniga kirmagan hujjatlar, ilovali materiallar, kartalar, atlaslar, sxe-malar, jadvallar, rangli rasmlar, portretlar, grafiklar, tablitsalar va h.klar beriladi.
Seriya sohasida asarning adabiy yo’nalishni, adabiy janrning nimasini anilaydi-
gan va qaysi kitobxonlarga mo’ljallanganligini ko’rsatuvchi ma‘lumotlar va xalqa- ro standart seriya va kitob nomerlari beriladi.
Eslatmalar sohasi — Bu sohada quyidagi tartibda ma‘lumotlar beriladi. Asosiy sarlavha, mualliflar haqida, chiqsh ma‘lumotlari haqida,Ilovali materiallar, seriya, kitob, tekstning tili, xulosa, kitob mazmuni, bibliografik spravkalar, poligrafik be- zatilishi haqidagi qo’shimcha ma‘lumotlar yoziladi.
Xalqaro standart kitob nomeri sohasi. Kitobning xalqaro standart raqami. ISBN — majburiy element hisoblanadi. ISBN – kitobni registratsiyadagi o’tkazish, kitob almashish, kitob savdosi, matbuot statistikasiuchun zarur ma‘lumotlarni o’z ichiga olgan tasvir sohasi. Kitobning standart raqami — registratsiya xarakteridagi xarf raqamli koddir.Standart raqami kitobda titul varaqning orqasida chap quyi burchakda joylashadi. ISBN – International Standart book number kutubxonachilik — bibliografik tashkilotlarda ro’yxatga olinadigan nashrlarga beriladigan maxsus belgi; ISBN tomonidan ishlab chiqilgan va tasdiqlangan raqam. Bu raqam Xalqaro va milliy matbuot agentligi tomonidan har bir kitobni aynan tenglashtirish masadi- da beriladigan harflardan va defis yordamida 4 guruhga ajratilgan l0 sonli koddan
iborat. Asosiy tasvirlar har bir nomdagi hujjat uchun qilinsa, yordamchi tasvirlar
ayrimlari uchun qilinadi.
Alfavit katalogida yordamchi tasvirning uchta turidan: qolshimcha, seriyali, an-
alitik turlaridan foydalanamiz. Yordamchi tasvirlarning keng tarqlagan turi — qo’- shimcha tasvirdir Uning asosiy vazifasi faqat kitobni qidirib topishni osonlashtirish emas, balki katalogga ayrim mualliflarning asarlarini, u yoki muassasa nashrlarini to’la ko’rsatishdan iboratdir.

Tasvir sxemasi

Tasvir boshi

Asosiy sarlavha [Materialning umumiy ifodalanishi]=Parallel sarlavha:

Sarlavhaga tegishli ma‘lumot/Javobgarlik to‘g‘risida birinchi ma‘lumotlar;

Boshqa ma‘lumotlar.-Nashr to‘g‘risida ma‘lumot=Nashr to‘g‘risida parallel

ma‘lumotlar / Nashrga tegishli javobgarlik to‘g‘risida ma‘lumot.-Chiqish

ma‘lumotlar sohasi.-Jismoniy xarakteristika sohasi.-(Seriyalar sohasi).-

Eslatmalar sohasi. Standart raqami