IATning asosiy ta’riflari:
- arxitektura (elementlar tarkibi va ularning о‘zaro ta’sir etish qoidalari);
- tarmoq topologiyasi va qabul qilingan tarmoqli texnologiyalar;
- ma’lumotlar bazasini tashkil etish va saqlanayotgan ma’lumotlar hajmi;
2– rasm. Komponentlarni korporativ tarmoqqa birlashtirish.
- tranzaksiyalarni tizimda qayta ishlash tezligi;
- abonentlar soni va foydalanuvchining interfeysi;
- yig‘ish, qayta ishlash, saqlash va ma’lumotlarni uzatish bо‘yicha qо‘llanadigan texnologiyalar.
IAT arxitekturasi – bu uning dasturli apparat platformasi, kompyuter tarmog‘ini topologiyasi, saqlash va BD ga kirish imkoniyatini tashkil etish, telekommunikatsion vositalar, uzoqlashtirilgan о‘zaro bog‘lanish vositalari (2- rasm).
Avtomatlashtiradigan jarayonlar:
texnologiyalarni boshqarish (dastgohlar, asbob-uskunalar, qurilmalar);
ishlab chiqarish jarayonini boshqarish (hisobga olish, omborlarga joylash, komplektlash);
biznes – jarayon (marketing, sotish, mahsulotlar va xizmatlar bozori);
moliyaviy boshqarish (foyda, soliqlar, buxgalteriya);
korxonani boshqarish (hisobot, kadrlar, qayta ishlash hujjatlari).
1.2. Industrial axborot tizimlarning asosiy tushunchalari.
Har qanday iqtisodiy obekt (korxona, tashkilot firma) murakkab, dinamik va boshqara olinadigan tizimdir.
Tizim – bu о‘zaro va tashqi muhit bilan harakat qiladigan, umumiy birlashtirgan va umumiy maqsadga erishish uchun harakat qiladigan, turli elementlar yoki qismlarning tartibga solingan majmui.
Iqtisodiy obektni boshqarib obekti – bu moddiy, moliyaviy va boshqa resurslarga ega bо‘lgan ishlab chiqarish kollektivi. Subekt yoki obektni boshqaradigan tizim ishning maqsadini shakllantiradi va bajarish nazoratini amalga oshiradi.
Ishlab chiqarish obektini boshqarishdagi asosiy vazifasi –rejalashtirish, hisob-kitob, tahlil, nazorat qilish va boshqarishdir.
Obektning boshqarish tizimida strategik, taktik va operativ darajalar ajralib turadi. Bu, aslida, boshqarish (strategik) departament (funksional) va operativ (ofis) darajalari. [9, 10].
Strategik darajada uzoq muddatli maqsadga erishish uchun yо‘naltirilgan (uzoq muddatli oldindan rejalashtirish) qarorlar ishlab chiqiladi.
Taktik (funksional) darajada о‘rta muddatli, har kunlik va operativ-taqvim (kalendar) rejalar ishlab chiqiladi va ularning bajarilishi nazorat qilinadi.
Operativ darajada boshqarish obektida hamma о‘zgarishlar tо‘g‘risida birlamchi ma’lumotlar yig‘iladi, tahlil qilinadi va reja bо‘yicha qо‘yilgan maqsad va vazifalarni amalga oshirish uchun yо‘naltirilgan qarorlar ishlab chiqiladi (3-rasm).
Do'stlaringiz bilan baham: |