Insitutsional iqtisodiyot bajardi: xudoyberdiyev z. Tekshirdi: nizamov a

MUSTAQIL ISH
INSITUTSIONAL IQTISODIYOT
BAJARDI: XUDOYBERDIYEV Z.
TEKSHIRDI: NIZAMOV A.
MAVZU
1.
Rivojlanayotgan mamlakatlarning asosiy belgilari va guruhlanishi
Rivojlanayotgan mamlakatlarda
sanoatlashtirish modellari
Rivojlanayotgan mamlakatlarning
jahon iqtisodiyotidagi o’rni
Rivojlanayotgan mamlakatlarning
tutgan yo’li
2.
3.
4.
Rivojlanayotgan mamalakatlar to’g’risidagi iqtisodiy qarashlar
Iqtisodiy va ijtimoiy rivojlanish bu iqtisodiy jarayon farovonlik va hayot sifati millat, mintaqa, mahalliy hamjamiyat yoki shaxsning maqsadlari va vazifalariga muvofiq takomillashtirib borish jarayonidir.
Rivojlanayotgan mamlakat
Rivojlanayotgan mamlakatlarning umumiy xususiyatlari
Iqtisodiyotining ko‘p ukladliligi
Rivojlanayotgan m am lakatlarda modernizatsiya jarayonlari natijasida iqtisodiyotning zamonaviy va an ’anaviy sektorlari yonm a-yon shakllanadi.
Jamiyatning ijtimoiy tarkibi
Rivojlanayotgan mamlakatlardagi jam iyatning ijtimoiy tuzilishi rivojlangan m am lakatlardan keskin farq qiladi. Aksariyat rivojlanayotgan m am lakatlar jiddiy ijtimoiy muamm olarga duch kelmoqda. Bu- m am lakatlarda demografik portlash m uam m osi bilan birgalikda.aholi darom adlari bo‘yicha kuchli ijtimoiy tabaqalashuv, rivojlanmagan ijtimoiy infratuzilma, yuqori ishsizlik darajasi va yashirin iqtisodiyotning salmoqli ulushi mavjud
Iqtisodiyotda davlatning roli
XX asr mobaynida rivojlanayotgan m am lakatlar iqtisodityotida davlatning roli katta bo'ldi. Jahon banki ma’lumotlariga ko‘ra, past darom adli mam lakatlarda davlat xarajatlarining ulushi 1990-yilda Y alM ga nisbatan 17,1 %ni, 2010-yilda esa 19,7 %ni tashkil etdi
Ishlab chiqarish kuchlarining past darajada rivojianganligi
Sanoat, qishloq xo‘jaligi va ijtimoiy infratuzilm aning texnik jihatdan ta ’m inlanish borasida qoloqlik mavjud
Rivojlanayotgan mamlakatlaming tavsiflanishi
- geografik joylashishi;
- sanoat m ahsulotlarini ishlab chiqarishning rivojianganligi;
- sanoat m ahsulotlarining eksportdagi ulushi;
- iqtisodiy rivojlanish darajasi
Rivojlanayotgan mamlakatlarni tasniflashda quyidagi ko‘rsatkichlardan foydalaniladi
Rivojlanayotgan va rivojlangan m am lakatlar o ‘rtasidagi iqtisodiy farqni bartaraf etishning strategik vositasi — bu sanoatlashtirish siyosatidir. Ushbu siyosatning asosini qayta ishlash sanoati tashkil qiladi.
Birinchisi
endogen rivojlanish
D unyo amaliyotida sanoatlashtirishning quyidagi nazariyalari mavjud
Ikkinchisi
yangi iqtisodiy tartib
Uchinchisi
o‘z kuchiga tayanish
Rivojlanayotgan mamlakatlar amaliyotida quyidagi sanoatlashtirish dasturlari qo’llanilgan
Sanoatning asos (bazis) tarm oqlarini rivojlantirish va shu orqali keyinchalik iste’m ol tovarlarini ishlab chiqarishni yo‘lga qo'yish (Jazoir, Efiopiya, Misr, Vyetnam)
Im portning o 'm ini qoplash siyosati og‘ir sanoat tarm oqlarini rivojlantirish va xorijiy kapitalni cheklash orqali milliy iqtisodiyotni rivojlantirish (Lotin Amerikasi mamlakatlari)
Eksportga yo‘naltirilgan siyosat - ayrim tovarlami tashqi bozorga olib chiqish uchun ushbu tovarlami ishlab chiqarishga ixtisoslashish (Janubi-Sharqiy Osiyo mamlakatlari)