Internetning rivojlanish tarixi

Savol va topshiriqlar
1. Internet deganda nimani tushunasiz?
2. Internetda axborot uzatish protokoli deganda nimani tushunasiz?
3. World Wide Web haqida nimalarni bilasiz?
4. Web-sahifa va gipermatn haqida so’zlab bering.
5. Internetdagi Web-sahifalar qayerda saqlanadi?

INTERNETDA ISHLASHNI TAMINLOVCHI DASTURLAR
Web-brauzerlar
Siz awalgi sinflarda bir necha amaliy dasturlar bilan tanishdingiz. Masalan, Word — matn, Paint — grafik ko’rinishdagi axborotlar bilan ishlashga, Kalkulyator esa hisob-kitob ishlarini bajarishga mo’ljallangan dasturlar edi. Xuddi shunday, Internetning WWW xizmatidan foydalanish uchun ham maxsus dasturlar ishlab chiqilgan. Ular web-brauzerlar (Browser) deb ataladi. Browser inglizcha so’z bo’lib, ko’rishni to’minlash, ko^rsatish ma'nosini anglatadi. Birinchi Web-brauzer 1990-yil CERN (Yevropa Yadroviy Tadqiqotlar Kengashi) xodimi Tim Berners-Ii tomonidan ishlab chiqilgan.
Hozirgi kungacha juda ko’p Web-brauzerlar ishlab chiqarilgan. Mosaic, Opera, AdWiper, Netscape Navigator, Netscape Communicator, Microsoft Internet Explorer va Power Browser shular jumlasidandir. Shulardan eng ko’p foydalaniladigani Netscape Communicator va Microsoft Internet Explorerdir. Microsoft firmasining Internet Explorer dasturini Windows operatsion sistemasi tarkibiga kiritganligi bu brauzerning keng tarqalishiga sabab bo’ldi. Shuning uchun Microsoft Internet Explorer dasturi asosida brauzerlarning imkoniyatlari bilan tanishamiz.
Internet Explorer dasturl interfeysi
Internet Explorer dasturi quyidagi usullarda ishga tushiriladi:

Masalalar panelidagi piktogrammasi yordamida;

Windows ish stolidagi fayl belgisi yordamida;

Quyidagi ketma-ketlikdagi buyruqlarni bajarish orqali amalga oshiriladi:

пуск – программы – Internet Explorer
Internet Explorer dasturida ishni tugallash uchun X piktogrammasini yoki fayl menyusining 3aKpbiTb - ya'ni yopish buyrug’ini tanlash yoki |Alt]+[F4] klavishalarini birga bosish yetarli.



Internet Explorer kompyuterga yuklanganda quyidagi ko’ri-nishdagi oyna ochiladi:
Sarlavha satrida dastur (Microsoft Internet Explorer) hamda joriy hujjat nomi aks etib turadi.
Menyular satri quyidagi menyulardan iborat:



Har bir menyu ma'lum amallarni bajarishga mo’ljallangan buyruq va ko’rsatmalar majmuyidan iborat. Ularning asosiylarini ko’rib chiqamiz.
Fayl menyusi orqali asosan Web-sahifani ochish (kompyuter xotirasiga yuklash), uni o’z nomi yoki boshqa nom bilan saqlab qo’yish, Web-sahifani qog’ozga chop etish, dasturdan chiqish ishlari amalga oshiriladi.