Interpolyatsion kvadratur formulalar


Interpolyatsion kvadratur formulalar



Download 0,54 Mb.
bet3/8
Sana09.07.2022
Hajmi0,54 Mb.
#764538
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
Dilnoza hisoblash

1.2 Interpolyatsion kvadratur formulalar.


1. Eng sodda kvadratur formulalar : to’g’ri to’rtburchak, trapetsiya va Simpson formulalari. Eng sodda kvadratur formulalarni oddiy mulohazalar asosida ko’rish mumkin. Aytaylik,

Intedralni hisoblash talab qilinsin. Agar qaralayotgan oraliqda f(x) bo’lsa, u vaqtda
=(b-a)f ) (1.2.1)
deb olishimiz mumkin. Bu formula to’g’ri to’rtburchak formulasi deyiladi.



1.2.1-chizma(to’g’ri to’rtburchak formulasining geometrik ma’nosi)


Faraz qilaylik, f(x) funksiya chiziqli funksiyaga yaqin bo’lsin, u holda tabiiy ravishda integralni balandligi b-a ga va asoslari f(a) va f(b) ga teng bo’lgan trapetsiya yuzi bilan almashtirish mumkin, u holda
= (1.2.2)
deb olishimiz mumkin. Bu formula trapetsiya formulasi deyiladi.

1.2.2-chizma(terapetsiya formulasining geometrik ma’nosi)


F(x) funksiya [a,b] oraliqda kvadratik funksiyaga yaqin bo’lsin, u holda ni taqribiy ravishda Ox o’qi, x=a va x=b to’g’ri chiziqlar hamda y=f(x) funksiya grafigining absissalari x=a, x=(a+b)/2 va x=b bo’lgan nuqtalaridan o’tuvchi ikkinchi tartibli parabola orqali chegaralangan yuza bilan almashtirish mumkin, u holda quyidagiga ega bo’lamiz:
} (1.2.3)
1.2.3-chizma(Simpson formulasining geometrik ma’nosi)
Bu formulani ingliz matematigi Simpson 1743-yilda taklif etgan edi. Bu formulaning hosil qilinishi usulidan ko’rinib turibdiki, u barcha ikkinchi darajali

Ko’phadlar uchun aniq formuladir. Shunday qilib, biz uchta eng sodda kvadratur formulalarga ega bo’ldik.Simpson formulasi biz kutgandan ko’ra yaxshiroq formuladir. U uchinchi darajali

ko’phadlarni ham aniq integrallaydi. Shunday qilib, biz uchta kvadratur formulani ko’rib chiqdik. Ulardan ikkitasi to’g’ri to’rtburchak va trapetsiya formulalari – birinchi darajali ko’phad uchun aniq formula bo’lib, Simpson formulasi uchinchi darajali ko’phad uchun aniq formuladir.

Download 0,54 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish