Iqtisodiyot nazariyasi fanidan

NATIJA ;

1. 
   Tarmoqlarni hududiy asosda tasniflashda mahalliy (LAN), global (WAN) va metropolitan (MAN) tarmoqlar ajratiladi.
   
2. 
   LAN - 1-2 km dan ortiq bo'lmagan maydonda to'plangan; 100 Mbit/s gacha bo'lgan yuqori ma'lumot almashish tezligiga erishish uchun oddiy ma'lumotlarni uzatish usullaridan foydalanish imkonini beruvchi qimmat sifatli aloqa liniyalari yordamida qurilgan. Taqdim etilayotgan xizmatlar juda xilma-xil bo'lib, odatda onlayn amalga oshirishni o'z ichiga oladi.
   
3. 
   WAN - yuzlab va minglab kilometrlarga tarqalgan kompyuterlarni birlashtiradi. Ko'pincha allaqachon mavjud, unchalik sifatli bo'lmagan aloqa liniyalari qo'llanilmaydi. Mahalliy tarmoqlarga qaraganda pastroq, ma'lumotlarni uzatish tezligi (sekundiga o'nlab kilobitlar) fayllarni uzatish orqali taqdim etiladigan xizmatlar doirasini cheklaydi, asosan onlayn rejimda emas, balki fonda, elektron pochta orqali. Diskret ma'lumotlarni barqaror uzatish uchun mahalliy tarmoqlarga qaraganda ancha murakkab usullar va uskunalar qo'llaniladi.
   
4. 
   MAN - mahalliy va global tarmoqlar o'rtasida oraliq pozitsiyani egallaydi. Tugunlar orasidagi etarlicha katta masofalar (o'nlab kilometrlar) bilan ular yuqori sifatli aloqa liniyalariga va yuqori almashuv kurslariga ega, ba'zan klassik mahalliy tarmoqlardan ham yuqori. Mahalliy tarmoqlarda bo'lgani kabi, allaqachon mavjud aloqa liniyalari MAN qurilishida ishlatilmaydi, balki qayta yotqiziladi.
   

Bo'limlar, kampuslar va korporatsiyalar tarmoqlari

Tarmoqlarni tasniflashning yana bir mashhur usuli - tarmoq ishlaydigan ishlab chiqarish birligining miqyosi. Bo'lim tarmoqlari, kampus tarmoqlari va korporativ tarmoqlarni farqlari;

Bo'lim tarmoqlari - bu korxonaning yagona bo'limida ishlaydigan nisbatan kichik guruh tomonidan foydalaniladigan tarmoqlar. Bu xodimlar buxgalteriya hisobi yoki marketing kabi umumiy vazifalarni bajaradi. Bir bo'limda 100-150 nafar xodim bo'lishi mumkin, deb ishoniladi.

Bo'lim tarmog'ining asosiy maqsadi ilovalar, ma'lumotlar, lazer printerlari va modemlar kabi mahalliy resurslarni ajratishdir. Odatda, bo'lim tarmoqlari bir yoki ikkita fayl serveriga ega va foydalanuvchilari o'ttizdan oshmaydi (1.31-rasm). Bo'lim tarmoqlari odatda pastki tarmoqqa ulanmaydi. Korxona trafigining katta qismi ushbu tarmoqlarda mahalliylashtirilgan. Bo'lim tarmoqlari odatda har qanday tarmoq texnologiyasi - Ethernet, Token Ring asosida yaratiladi. Bunday tarmoq operatsion tizimlarning bir yoki ko'pi bilan ikkita turi bilan tavsiflanadi. Ko'pincha bu NetWare kabi maxsus server tarmog'idir, garchi kam sonli foydalanuvchilar Windows 95 kabi peer-to-peer tarmoq operatsion tizimlaridan foydalanishga imkon beradi.
Bo'lim darajasida tarmoqni boshqarish vazifalari nisbatan sodda: yangi foydalanuvchilarni qo'shish, oddiy nosozliklarni tuzatish, yangi tugunlarni o'rnatish va yangi dasturiy ta'minot versiyalarini o'rnatish. Bunday tarmoqni o'z vaqtining faqat bir qismini ma'mur vazifalariga bag'ishlaydigan xodim boshqarishi mumkin. Ko'pincha, bo'limning tarmoq ma'muri maxsus tayyorgarlikka ega emas, lekin bo'limdagi kompyuterlarni eng yaxshi tushunadigan va o'z-o'zidan u tarmoq boshqaruvi bilan shug'ullanganligi ma'lum bo'ladi.

Bo'lim tarmoqlariga yaqin bo'lgan yana bir turdagi tarmoqlar mavjud - ishchi guruh tarmoqlari. Bunday tarmoqlarga juda kichik tarmoqlar, jumladan, 10-20 tagacha kompyuterlar kiradi. Ishchi guruhlari tarmoqlarining xarakteristikalari amalda yuqorida tavsiflangan bo'lim tarmoqlari xususiyatlaridan farq qilmaydi. Tarmoqning soddaligi va bir xilligi kabi xususiyatlar bu yerda eng yaqqol namoyon bo ‘ladi, departament tarmoqlari esa ba’zi hollarda tarmoqning navbatdagi eng yirik turi – kampus tarmoqlariga yaqinlashishi mumkin.