Irsiyat va Irsiy kasalliklar



Download 480,22 Kb.
Pdf ko'rish
bet9/26
Sana09.08.2021
Hajmi480,22 Kb.
#143195
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   26
Bog'liq
Islomova Sh

Daun  kasalligi.  Daun  sindromi  angliyalik  vrach  L.Daun  tomonidan  1866  –  yili 

aniqlangan edi. Daun kasalligi odatda 21 autosomaning oshib ketishi natijasida sodir 

bo‘ladi.  Bunday  kasalliklarda  46  o‘rniga  47  xromosoma  kuzatiladi.  Kasallik 

autosomalar  soning  o‘zgarishi  bilan  yuzaga  chiqqanligi  uchun  erkaklarda  ham 

ayollarda  ham  kuzatiladi.  Kasal  bolalarning  bo‘yi  past,  kallasi  kichik  va  yumaloq, 

burunlari  kalta,  ko‘z  kesimi  egri,  quloq  suprasi  kichik,  og‘zi  yarim  ochiq  og‘zidan 

ko‘pincha  tili  chiqib  turadi.  Til,  teri,  lablari  ko‘rik  va  ko‘pincha  ko‘zda  g‘ilaylik 

bo‘ladi.  Tishlar  bir  tekisda  bo‘lmaydi.  Boshda  sochlar  siyrak  silliq,  qo‘l  barmoqlar 

kalta  va  yog‘on  bo‘lib,  5  –  barmoq  juda  ham  kichik.  Kaft  terisida  faqat  bitta 

ko‘ndalang ketgan egatcha bo‘ladi. Barmoq uchlari terisi chiziqlarning shakli asosan 

ulnar tomonga ochiladigan ilmoqsimon bo‘ladi.  

Muskullar  sistemasi  ham  juda  sust  rivojlangan,  shuning  uchun  bunday  bolalar  faqat 

aqliy  emas,  jismoniy  tomonidan  ham  juda  zaif  bo‘ladilar.  Ularda  mustaqil  ravishda 

bir  ishni bajarish  xususiyati  yo‘q. Ayrimlarini  yozish  va o‘qishga o‘rgatish  mumkin, 

lekin sanashni o‘rgana olmaydi. Ular xo‘jalikdagi juda oddiy ishlarnigina bajarishlari 

mumkin  bo‘lib,  ularda  bosh  miya  yaxshi  rivojlanmagan  bo‘ladi.  Gipofiz  bez,  jinsiy 

bezlar  va  ikkilamchi  jinsiy  belgilar  juda  sust  rivojlangan.  Qizlarda  oylik  sikilning 

buzilishi kuzatiladi. Odatda Daun kasalligiga duchor bo‘lganlarda farzand bo‘lmaydi. 




Ammo  farzandli  bo‘lganlar  ham  ma‘lum,  lekin  bolalarining  yarmi  Daun  kasalligi 

bilan tug‘iladi.  

Daun  kasalligi  bor  bolalarda  imunitet  past  bo‘lganligi  uchun  ular  har  xil  yuqumli 

kasalliklarga  bardosh  bera  olmasdan  yoshligidayoq  o‘lib  ketadilar.  Hozirgacha  bu 

kasallikning  hosil  bo‘lishi  sabablari  aniq  o‘rganilgan  emas.  Lekin  ma‘lumotlarga 

ko‘ra  qishloq  aholisiga  qaraganda  shahar  aholisi  o‘rtasida  Daun  kasalligi  ko‘p 

uchraydi. Onaning yoshi ulg‘aygan sari uning farzandi Daun kasallligi bilan tug‘ilishi 

e‘htimoli ham ko‘payadi.  

Daun  kasalligi  xromosoma  sturukturasining  o‘zgarishi  bilan,  yani  xromosomalar 

translokatsiya  natijasida  ham  sodir  bo‘lishi  mumkin.  Bunda  ayollarda  21-juft 

xromosomaning  asosiy  qismi  13-15  xromosomalarga  erkaklarda  esa  20 

xromosomaga  kelib  birlashadi.  Natijada  kariotibda  xromosomalarning  soni  45  ta 

bo‘lsada 46 ta xromosoma  uchun  genetik material  yetarli bo‘ladi. Shuning  uchun bu 

o‘zgarishni  muvozanatlashgan  teraslokasiya  deyiladi.  Shunday  teraslokasiyasi  bor 

kishilardan  nazariy  jihatdan  to‘rt  xil  gametalar  hosil  bo‘lishi  mumkin  va  ular 

normadagi gammetalar bilan urug‘langanda quyidagi zigotalar hosil bo‘ladi.  

Agar  ota-onadan  birida  Daun  kasalligi  tronslokasiya  hisobiga  yuzaga  kelgan  bo‘lsa 

shu  oilada  sog‘lom  bolaning  tug‘ilish  e‘htimoli  juda  kam  bo‘lib  33%  tashkil  etadi. 

Odatda  Daun  kasalligiga  sitogenetik  va  dermatoglifik  usullar  yordamida  tashxis 

qo‘yiladi. Lekin kasallikni savolash usullari hozirgacha aniq emas. 

 


Download 480,22 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   26




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish