Is va mv zv n I 90 sih vA ra an vD xn a A


М.Финансы  и экономика.  21)1)4  г



Download 5,82 Mb.
Pdf ko'rish
bet55/113
Sana14.01.2022
Hajmi5,82 Mb.
#361868
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   113
Bog'liq
Buxgalteriya hisobi nazariyasi [@iqtisodchi kutubxonasi]

М.Финансы  и экономика.  21)1)4  г.
107


ki  kichikligiga  b o g iiq .  Kichik firmalar  kamroq,  katta  firmalar  esa 
k o ‘proq  schetlar  ochadi.  Ushbu  schetlar  raqamlangan  va  tartibga 
solingan  holdagi jam lanishi  schetlar rejasi  (chart  o f accounts), deb 
ataladi.
Aktivlar  schetlari  (asset  accounts)  moddiy  boyliklam i 
ko‘payishi  yoki  kamayishini  ifodalaydi.  Masalan,  “ Kassa”  (Cash) 
schetida firma kassasi va bankka topshiriladigan naqd pullar, poch- 
ta jo ‘natmalari,  cheklar,  kassa  apparati,  styflardagi  pullar  nominal 
q iy m a tid a h is o b g a
olinadi. “Olinadigan schetlar” (Accounts Recev- 
a b le ) scheti  xaridorlami  yozma va o g ‘zaki majburiyatlariga asosan 
j o ‘natilgan  tovarlar,  k o ‘rsatilgan  xizmatlarni  hisobga  olish  uchun 
m o ‘ljallangan.  Qarz  tovarlar j o ‘natish  va  xizmatlar  k o ‘rsatilganda 
schetda  ko‘payish,  tovarlar  hamda  xizm atlar  uchun  m ablag‘  kelib 
tushganda kamayish  sodir b o ia d i.
“Yer”  (Land)  schetida  firma  asosiy  faoliyatida  foydalaniladi - 
gan  yerlami  sotib  olish  va  sotish  bilan  b o g iiq   xo'jalik jarayonlari 
hisobga  olinadi.“U skunalar” (Equipment)  scheti  har  bir  turdagi ji- 
hozlar uchun alohida ochiladi.  “Passiv’ia rn i hisobga oluvchi schet- 
larda (liability accounts) firma m ajburiyatlam ing ko‘payishi  va ka­
mayishini  hisobga  olinadi.  “K apital’ ni  hisobga  oluvchi  schetlar 
(ow ier’s equity  accounts) firma o ‘z  mablagiarini  hisobga  olish  uc­
hun  m oijallangan.
“Daromad” va “Xarajat’iarni  (revenue  and exspense  accounts) 
hisobga  olishga  m oijallangan  schetlar  firmaning  hisobot  davri- 
dagi  daromadlari  va  xarajatlarini  jam lab  boradi.  Ushbu  schetlar 
m a iu m o tlan   asosida  firmaning  “Foyda  va  zararlar  to ‘g‘risidagi” 
hisoboti  to idiriladi.  Har  bir  schet  o ‘z  nom iga  ega  b o ia d i,  lekin 
turli  firmalarda  schetlar nomlari  turlicha b o iis h   mumkin.
Rossiya  Federatsiyasining22  va  mamlakatim iz  schetlar  tizim i­
da  o ‘zaro  yaqinlik  mavjud  b o isa -d a ,  alohida o ‘ziga xosliklar ham 
mavjud.  Buxgalteriya  hisobini  yangi  iqtisodiy  sharoitda  to'g 'ri 
yuritishni  tashkil  etish  maqsadida  Rossiya  Federatsiyasi  Moliya
”   Г .Н .А л е к с е е в а .  Т е о р и я   б \ х г а т г с р с к о г о  у ч е т а .  У ч е б н о е   п о с о б и я .  Т а м б о в .  Т Г Т У . 
20 0 4
108


vazirining  b uy rug l  bilan  2001-yil  1-yanvardan  yangi  schetlar  re- 
jasi joriy etildi.  Joriy  etilgan schetlar rejasiga muvofiq schetlar 8  ta 
guruhga boTingan (4.6.2.-chizma).
Bulardan  tashqari  balansdan  tashqari  schetlar  ham  mavjud 
bo‘lib,  ularda korxonaga ta’alluqli b o ‘lmagan, lekin vaqtincha foy- 
dalanishida  b o ‘lgan  mablag‘lar  oddiy  usulda  hisobga  olib  borila­
di.  Korxonalar  schetlar  rejasidagi  barcha  schetlam i  ishlatmaydi. 
Shuning  uchun  ular  ishchi  schetlar rejasi  tasdiqlab  oladilar.  Mam- 
lakatimiz schetlar rejasidan farqli ravishda Rossiya Federatsiyasida 
schetlar ikki  raqamli  b o ‘ladi.

Download 5,82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   113




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish